İZMİR İLİ METROPOLİTAN ALANININ ÇEVRE AMAÇLI TOPRAK JEOKİMYASI

1. ÖZET
        Ülkemizde son 30 yıldır hızlı bir kentleşme ve sanayileşme yaşanmaktadır. Bunun sonucu olarak kent, sanayi ve turizm alanları hızla genişlemekte, buna paralel olarak çevre sorunları giderek artmaktadır.
        Türkiye'nin yaşadığı bu hızlı gelişmeden en fazla etkilenen illerden biri İzmir'dir. Konumu ve doğal zenginliği ile tarih boyunca göç alan İzmir İli'nin yüzölçümü 11.973 km², toplam nüfusu 3 milyon civarındadır.
        Aşırı nüfus artışı yanında yoğun sanayi, tarım ve ulaşım faaliyetleri de izlenen kentte yaşanan körfez kirliliği çok sayıda bilim adamının çabalarıyla ulusal ve uluslararası platformlarda gündeme getirilmektedir. Ancak körfezi kirleten kaynaklar aynı zamanda tarım alanlarını, akarsuları, yeraltı sularını kirletmekte ve giderek tüm canlılar üzerinde olumsuz etki yaratmaktadır.
        Yaptığımız çalışma ile İzmir Metropolitan Alanı ve civarında çevre jeokimyası yapmak üzere yaklaşık 900 km²'lik alandan 101 adet toprak örneği toplanmıştır. Örneklere ait jeokimyasal analiz sonuçları bilgisayarda değerlendirilmiş, çeşitli grafik ve parametreler elde edilmiş, elementlerin topraktaki dağılımlarım gösteren 1/250.000 ölçekli haritalar hazırlanmıştır.
        Yapılan değerlendirme sonucunda yerleşim, sanayi ve ulaşım faaliyetlerinin yoğun olduğu kesimlerde özellikle Co-Pb-Zn-As-Fe-Ba-B-V-Mn elementlerine bağlı yer yer aşırı kirlenmeler görülmüştür. Bu kirlenmeler iç körfezi çevreleyen alan içinde, Karşıyaka, Bornova, Balçova, Buca ve Şirinyer civarında yoğundur.
        Genel kapsamlı bu çalışmaya devam edilerek belli alanlarda detaylandırılması önerilmiştir. Bu öneri ile kirletici kaynakların kesin tespiti ve kirlenmenin canlı çevre üzerindeki etkileri ortaya çıkarılacaktır.