ÖZET
Çalışma alanında yüzeylenen birimlerin tabanında Paleozoyik yaşlı Hınıs metaofiyoliti yer alır. Metaofiyolit; peridotit, piroksenit, tabakalı gabro, izotrop gabro ve levha dayk karmaşığından oluşur. Meteofiyolitler üzerine, üst Paleozoyik-Mesozoyik yaşta Akdağ Metamorfikleri tektonik bir dokanakla gelir. Akdağ Metamorfitleri; kireçtaşı, pelitik, psamitik, psefitik, volkanik kırıntı (piroklastik) ve lav arakatkılı ilksel kaya stratigrafi birimlerinin, bölgesel metarfizmalar sonucu gelişmiş metamorfit (mermer, şist, gnays, metavolkanik, vs) eşdeğerlerinden oluşmuştur. Akdağ Metamorfikleri, Hınıs Metaofiyoliti'ni üzerledikten sonra, bugünkü konumlarında ofiyolitlerle birlikte, olasılıkla Koniasiyen-Maestrihtiyen aralığında önce ilerleyen ve sonra gerileyen bölgesel metamorfizmalara uğramıştır.
Ağören Granitik Kayaları; olasılıkla Koniasiyen-Maestrihtiyen aralığında ilerleyen ve gerileyen bölgesel metamorfizmalar sonucunda ofiyolit ve sedimanter kökenli metamorfik kayalarından türemiştir.
Hınıs Metaofiyolitini, Akdağ Metamorfikleri'ni, Anadolu Ada Yayı İstifi'ni (ada yayı kökenli piyroklastik, lav, derin deniz pelajik çökelleri ile ofiyolit ve metamorfik kırıntı, çakıl ve bloklarından oluşur) ve Ağören Granitik Kayaları'nı açısal uyumsuzlukla Maestrihtiyen-Alt Miyosen aralığında çökelmiş birimler örter (Ağması Yayla, Divanhüseyin, Demirci, Toraman, Kozlu, Memişkomu, Mollakulaç Dere ve Adilcevaz Formasyonları). Söz konusu bu formasyonlar birbirleriyle düşey ve yanal geçişli olup, yer yer kırmızı-şarabi renkli karasal kırıntı (yelpaze çökelleri) ile fliş tipi kaya stratigrafi birimlerinden oluşmuştur. Formasyonların farklı düzeylerinde, farklı kalınlık ve yayılım gösteren piyroklastik (aglomera, lapili, volkanik breş, tüfit), lav (bazaltik andezit, andezitik bazalt, andezit, dasit-riyolit) ara katkı, kama ve mercekleri gözlenir. Ancak, Hınıs-Bulanık-Muş dolaylarında yüzeylenen Üst Kretase (Maestrihtiyen)-Tersiyer birimlerinin içerdiği volkanik materyal ve arakatkılar, Bingöl-Kiğı-Yedisu-Karlıova dolaylarında yüzeylenen Tersiyer yaşlı birimlerinin içerdiği volkanik arakatkılarına oranla, çok daha az olduğu gözlenmiştir.
Bölgede, Alt Miyosen sonrası başlayan K-G sıkışma kuvvetleri, kuzeyden güneye doğru bindirme ve ekaylı bir yapı geliştirmiştir. Bu olay, Doğu Anadolu'da kıta kabuğu kalınlaşmasına neden olmuştur. Bu olayın sonucunda, çalışma alanı ve Doğu Anadolu'da Orta Miyosen volkanizması gelişmiştir. Orta Miyosen yaşlı volkanizma, çalışma alanı ve dolayında yüzeylenen Bingöl Dağı Grubu (Camidere ve Ortaköy Formasyonları, Hınıs İgnimbriti, Beyyurdu Yaylave Yolüstü yayla lavları) birimleri ile temsil edilir.
Rapor Özellikleri | |
Rapor No | 9428 |
Rapor Adı | HINIS-VARTO-KARLIOVA (ERZURUM-MUŞ-BİNGÖL) DOLAYININ JEOLOJİSİ |
Konu | HINIS-VARTO-KARLIOVA (ERZURUM-MUŞ-BİNGÖL) DOLAYININ JEOLOJİSİ |
Yer - Konum | ERZURUM HINIS-VARTO-KARLIOVA (ERZURUM-MUŞ-BİNGÖL) |
Dil | TÜRKÇE |
Yayın Tarihi | 01.06.1991 |
Hazırlayan Birim | JEOLOJİ ETÜTLERİ DAİRESİ BAŞKANLIĞI |
Yazarlar | NİYAZİ TARHAN |
HINIS-VARTO-KARLIOVA (ERZURUM-MUŞ-BİNGÖL) DOLAYININ JEOLOJİSİ
- Markalar MTA
- Ürün Kodu: DR09428
- Stok Durumu: Stokta var
-
529,16TL
Etiketler: BİNGÖL, ERZURUM, HINIS, JEOLOJİ, KARLIOVA, MUŞ, VARTO, 9428