ÖZET
        Bu çalışma, MTA Genel Müdürlüğü-Enerji Hammadde Etüt ve Arama Daire Başkanlığı tarafından, Erzurum-Hıca-Pasinler dolayının jeolojisi ve Jeotermal Enerji olanaklarını ortaya koymak amacıyla hazırlanan proje çerçevesinde yapılmıştır.
        Türkiye'nin neotektoniğini Bitlis Kenet Kuşağı boyunca kıta-kıta çarpışması ile başlatan Şengör (1980) neotektonik dönemde Türkiye'yi beş bölgeye ayırırken, Doğu Anadolu'yu sıkışma bölgesi olarak tanımlamıştır. Paleotektonik dönemde tek bir havza olduğuna dair veriler taşıyan Erzurum-Pasinler-Horasan Havzası neotektonik dönemde, neomagmatizma ve neotektonizma etkinlikleri ile birbirinden ayrılarak üç ayrı havza haline dönüşmüştür. Çalışma sahası içinde kalan Pasinler Havzası, batısındaki Erzurum Havzası'ndan Kargapazarı Volkanitleri'nin yükselmesi ile ayrılmıştır.
        Çalışma sahasında paleotektonik dönem, O. Eosen (Lütesiyen) ve A. Miyosen yaşlı birimlerle temsil edilir. Denizel karakter taşıyan Lütesiyen, kalın ve ince taneli kırıntılarla temsil edilir. Resifal nitelikteki kireçtaşlarının hakim olduğu birim ile temsil edilen Alt Miyosen bölgenin son denizel birimlerini oluşturur.
        Alt Miyosen'den sonra, neotektonik döneme ait birimler, Üst Miyosen'de başlayıp günümüze kadar devam eder. Neotektonik dönemde sıkışma tektonik rejimin etkisinde kalan bölgede diğer unsurların yanında doğrultu atımlı faylar yaygındır. Doğrultu atımlı fayların egemen olduğu havzalarda görüldüğü gibi, neotektonik dönemde karasal niteliğe dönüşen Pasinler havzasında önce gölsel sonra da akarsu çökelleri gözlenir. Alt Miyosen transgresif özellikte iken Üst Miyosen'de regresif özellikte birimler mevcuttur.
        Çalışma sahasında, Alt Miyosen, çakıltaşı ile başlar ve Üst Miyosen ile aralarında stratigrafik boşluk vardır. Üst Miyosen'den itibaren gelişen karasal çökel istif yanında sahada Üst Miyosen-Kuvaterner aralığında domsal, kalkan ve fissür tipi çeşitli çıkış yolları kullanılmış, değişik karakterlerde ancak genelde trakit-bazalt arasında değişen volkanik kaya birimleri gözlenir. Bunlar lav şeklinde olup yer yer bu lavlara piroklastikler eşlik eder.
        Üst Miyosen'den itibaren bölgede gelişen sıkışma tektoniğinin etkisiyle yaklaşık NE-SW doğrultulu bazen N-S doğrultulu sol yanal atımlı faylar, yaklaşık E-W doğrultulu kıvrımlar, yaklaşık N-S (özellikle NNE-SSW) doğrultulu ve diğer faylara nazaran ikincil fay niteliğinde normal faylar çalışma sahasında gözlenebilen yapısal unsurları oluştururlar.