BOĞAZLIYAN (YOZGAT) DOLAYININ JEOLOJİSİ

1. ÖZET
        İnceleme alanı Yozgat İli'nin Güneydoğusunda, Sarıkaya, Boğazlıyan Himmetde de arasında kalan sahayı kapsamaktadır (J 34).
        Yapılan çalışmalarla Bölge'nin stratigrafik ve yapısal jeoloji sorunlarının çözümü amaçlanmıştır.
        Kırşehir Masifi olarak bilinen metamorfik kayalar temeli teşkil etmektedir. En altta amfibolit, biyotit gnays, mikaşist ve kuvarsitlerden oluşan Kalkanlı Dağ Formasyonu ve üzerine uyumlu olarak karbonatlardan oluşan Boğazçaldağ Formasyonu gelir. Bu iki birim amfibolit fasiyesi kosullarında Alpin metamorfizmaya ugramışlardır. Metamorfik temel genellikle çok düşük mertebeli metagabrolardan oluşan bir ofiyolit ile tektonik olarak üzerlenir. Bu birimler uzerine açısal uyumsuzlukla gelen Keklicek Formasyonu merceksel kumtaşı ve kumtaşı ara katkılı konglomera ve alacalı kireçtaşarından oluşur. Yer yer kurtini görtlu kireçtaşı üyesi, yer yer de Beycedere Formasyonu ile uyumlu olarak üzerlenir. Beycedere Formasyonu Lütesiyen yaşlı olup, nummulitli kireçtaşı, kumtaşı kiltaşı mercekleri  ile az miktarda kumtaşı  arakatkılarından oluşur.
        Beycedere Formasyonu altında gözlenen ve üstündeki birimle yanal ve düşey yönde geçişli olan konglomeralar uzunlu çakıltaşı  üyesi olarak adlandırılmıştır.
        Kırmızı çakıltaşı, kumtaşı ile sarı, yeşil renkli kiltaşı ardalanmasından oluşan Kızılöz Formasyonu Oligosen yaşlı olup, alttaki Beycedere Formasyonu üzerine açısal uyumsuzlukla gelir.
        Sahada geniş alanlar kaplayan Kızılırmak Formasyonu Kızılöz Formasyonu üzerine açılı uyumsuzlukla gelir. Miyosen - Pliyosen yaş konağında çökelen birim orta-kalın katmanli pomza çakılcıklı kumtaşı ile baslar. Kumtaşı-kiltaşı ardalanmasıyla devam eden formasyon en üstte orta-kalın katmanlı, beyaz, gri renkli kit fosilli kireçtaşlarıyla son bulur. Elmalı ignimbiriti Kızılırmak Formasyonu üzerinde uyumsuz olarak gelir. Çokumağıl Formasyonu ise kırmızı, kahverenkli tutturulmamış çakıltaşı, kumtaşı ve çamurtaşından oluşmuştur.
        Bölgenin metamorfik temeli Eosen öncesi deforme olmuştur. Eosen döneminde paleotransform faylara bağlı olarak gelişen blok rotasyon bir yandan bölgesel yükselmeye, neden olurken, bir başka yer de Eosen çökellerinin biriktiği gerilme alanları yaratmıştır.
        Neojen ve sonrasında Kırşehir Masifinde etkili olan gerilme rejimi metamorfik kayalarda oluşan horst ve periferik çöküntü alanlarının oluşumuna neden olmuştur.