1. ÖZET
        Çalışma konusu halen üretimde bulunan Şanlıurfa Çimento Fabrikası'nın katkı hammaddesi olarak ihtiyacı olan tras etüdü ile ilgilidir.
        İncelemeler sonucunda Şanlıurfa İli Siverek İlçesi Tiftil ve Karabahçe Köyleri ile Mardin İli Derik İlçesi Kuşçu,Tepebağ, Bozbayır, Zok Köyleri civarında bulunan, Karacadağ Volkanizması'nın ürünü olan bazaltik pomzalar tras hammaddesi yönünden ümitli bulunmuştur. Adı geçen sahalardan toplam 14 adet numune alınmış ve Türkiye Çimento Müstahsilleri Birliği Araştırma ve Geliştirme Merkezi Laboratuvarları'nda tras yönünden kimyasal,minerolojik ve teknolojik analizleri yaptırılmıştır. Teknolojik deneylerde sahadan alınan 15 adet bazaltik pomza numunesinin her biri sırasıyla % 20, 30, 40 oranlarında klinker+alçıtaşı karışımlarıyla karıştırılıp homojene edilmiştir. Hazırlanan bu karışımlardan hiçbiri puzolonik özellik göstermemiştir. Bu yüzden istenen eğilme mukavemeti,basınç mukavemeti ve katılma oranlarının saptanması çalışmalarının yapılmasına gerek duyulmamıştır. Alınan bu olumsuz sonuca karşın, Mardin İli Derik İlçesi Tepebağ Köyü Kuşçutepe civarında bulunan bazaltik pomzaların Mardin, Kurtalan, Ergani Çimento Fabrikaları'nda tras olarak kullanıldığı öğrenilmiştir.
        Çalışmalar sonucunda Mardin-Derik sahasında toplam 50.280.500 ton görünür, Şanlıurfa-Siverek Sahası'nda toplam 72.250.000 ton görünür olmak üzere bölgede top1am 122.530.500 ton görünür bazaltik pomza rezervi ortaya çıkarılmıştır.