1. ÖZET
      Tokat İli Niksar İlçe Merkezi çevresindeki kalker (kireçtaşı), marn ve alüvyoner killi toprak sahalarında yapılan ön araştırmalar, çimento yapımına elverişlilik açısından genellikle olumlu sonuçlanmıştır. Arazi gözlemleri, kimyasal analizler ve bunlarla ilgili teorik hesaplar sonunda tek hammaddeye dayalı bir çimento üretim olanağı bulunamamıştır. Ancak marn veya alüvyoner killi topraklar ile kalkerlerin uygun oranlarda karıştırılması sonucu çimento yapılabileceği anlaşılır. Karışım oranları ile klinker bileşimi açısından daha detaylı arazi çalışmaları yanında yarı endüstriyel teknolojik denemelerinde yapılması gerekmektedir.
       İncelenen alanlarda jeolojik bakımdan kalker (kireçtaşı), marn ve alüvyoner killi toprak olarak milyonlarca ton rezervin bulunabileceği anlaşılır. Ancak bilhassa alüvyoner killi toprak ve gerekse kalker sahalarında litolojik ve kimyasal bileşim bakımından bir homojenitenin varlığı araştırılmalıdır. Kalker (kireçtaşı) zuhurları yüksek kaliteli toz kireç üretimine de elverişli oldukları saptanmıştır.
       Çimento üretimi bakımından kullanılacak hammadde kaynaklarının litolojik yapı ile kimyasal bileşim homojenitelerinin daha detaylı araştırmalar ile incelenmesi gerekir. Kurulması düşünülen çimento tesisi için yatırıma geçmeden önce hammaddeyi teşkil edecek olan unsurların kalite, işletilebilir rezerv, homojenite ve diğer yardımcı maddeler (yakıt, enerji, su vs) gibi hususlarda güvenliğin sağlanması gerekir. Bütün bu unsurlar ile yarı endüstriyel teknolojik denemelerden olumlu sonuç alındığı taktirde üretilecek çimento maliyetinin ekonomik analizleri tespit edilerek yapılabilirlik araştırmalarına geçilmesi önemle tavsiye edilmektedir.