DEVECİ (HEKİMHAN-MALATYA) SİDERİTLERİ TEKNOLOJİK DEĞERLENDİRME ETÜDÜ

ÖZET
       MTA Enstitüsü Teknoloji Dairesi Laboratuvarları'nda yapılan bu çalışmanın amacı Deveci Sideritleri'nin sinterlenerek yüksek fırın şarjında kullanılabilmesi olanaklarını incelemektir.
        Çalışmalar %39 Fe, %34 CO₂ ve %4.5 civarında Mn içeren numune üzerinde yapılmıştır. Çeşitli yöntemlerin denenmesiyle aşağıdaki sonuçlara ulaşılmıştır.
        Deveci Sideritlerinin döner fırındaki optimum kalsinasyon şartları 600 °C sıcaklıkta 1 saattir ve herhangi bir katı yakıt veya indirgeyici gerektirmez. Elde edilen kalsine ürün %58-60 Fe ve % 6-7 Mn içerir.
        Deveci Sideritlerinin kalsinasyon yerine doğrudan sinterleme işlemine sokulmasıyla üretilen sinter ürünü kimyasal yönden kalsinasyon sonunda üretilenle aynı bileşimdedir. Yani karbondioksit sinterleme işlemi sırasında da atılabilmektedir.
        Ancak gerek doğrudan Deveci Sideritleriyle gerekse kalsine edilmiş sideritten üretilen sinterlerin dağılma ve parçalanma özelliklerinin normalin üzerinde olduğu gözlenmiş ve bunun giderilmesi olanakları araştırılmıştır. Bunun için sinter harmanına silika kumu, bentonit, vs. gibi katkı maddeleri ilavesi ve sinterlik parça cevher tane iriliği üst sınırının düşürülmesi yolları denenmiş ve olumlu sonuçlar alınmıştır.
        Deveci Sideritlerinin Hasançelebi sinterlik konsantresi ile paçallanarak sinter üretimi olanakları: sideritin doğrudan ve kalsine edildikten sonra sinterlenmesi sırasında alınacak bazı önlemlerle sinter fiziksel yapısı istenilen niteliğe getirilebilmekte ancak kimyasal yapıda kalan yüksek manganez içeriği dolayısıyla bu cevherin diğer cevherlerle (istenilen özelliklere göre) paçallandıktan sonra sinterlenmesi gerekmektedir.
        Deveci ve Hasançelebi cevherlerinin karışımından sinter üretimi bir yönden Deveci cevherinin manganez içeriğini, diğer yönden Hasançelebi cevherindeki titan ve alkali yüzdelerini düşüreceği, dolayısıyla yararı görülmüştür. Deveci cevherinin karışıma %20,25,30,40 ve 50 oranlarında katılması şartları incelenmiştir.
        Erdemir Tesisleri'nden sağlanan toz cevher artıklarının Deveci sideritleriyle karıştırılarak sinter üretiminde kullanılması bir seri deneyle incelenmiş ve Deveci sideritlerinin diğer demir cevherlerinizle paçallanarak sinterlenebileceği görülmüştür.
        Laboratuvar ve pilot çapta yarmış olduğumuz çalışmalar Deveci sideritlerinin diğer cevherlerle paçallanmak suretiyle sinter üretiminde kullanılabileceklerini ve bu yolla üretilecek sinterin fiziksel ve kimyasal kalite yönünden demir-çelik isletmelerimizce istenilen düzeyde olacağını göstermektedir.