II- ÖZET
        Son 30-40 yıldan beri fosforlu gübreye olan fazla ihtiyaçtan dolayı yeni yataklar keşfedilmiş ve geliştirilmiştir. Geliştirilmiş olan bu fosfat gübre çeşitleri toprağa verilmeden önce ya asit sülfüriğe ihtiyaç göstermekte yada göstermemektedir. Özellikle hydroksil apatitçe zengin olanların, toprak sıvılarında, oldukça münhal oldukları cihetle, herhangi bir işleme tabi tutmadan mutedil iklim ve asidik topraklarda direkt gübre olarak kullanılabilir.
        Sedimanter fosfat yataklarında fosfat, ekseriya tane ve nodul olarak konsantre olur. Bunlar karbonatlı hidrate fluor apatit'den teşekkül etmişlerdir. Bu nodülleri meydana getiren minerallerin incelenmesi oldukça zordur. Kriptokristalin ve izotropturlar. Ayrıca bir çok inpurite ve inclusion ihtiva ederler. Kriptokristalin olan cinsine colophanite adı verilir. Bazen konkresyon ve spherolitiktir. Radial strüktürlü olan fluor apatite, francolite adı verilir. Taneler ekseriya oolitiktir. Ebatları ise 1/20 mm civarındadır. Bileşimlerinden birinin P₂O₅ olduğu kayaçlara fosfat kayaçları diyoruz.
        Başlıca fosfat yataklarının teşekkülleri, soğuk açık deniz dip sularının yukarı doğru olan kaldırıcı cereyanlarına bağlıdır. Fosfat ve azot, kalsiyumca zengin olan bu sularda, erime oranları, doğrudan doğruya suyun PH'ına bağlıdır. Deniz sathına doğru yükselen suyun PH derecesi, yükselen hararet derecesi ile arttığından apatit; karbonat ve diğer münhal doğrudan doğruya kimyevi reaksiyonlar sonucu çökelirler. Buna ilaveten bu sularla sürüklenerek, taşınan gıda maddeleri de, deniz suyunu zenginleştirip, muhtemelen petrolün teşekkülünü sağlayabilen organizmaların mebzulen gelişebileceği ortamı hazırlar.
        Fosfat yatakları diajenez esnasında önemli bir şekilde etkilenir. Çözülme birikme ve tekrar kristalleşme bilhassa çok önemlidir. Fosfatların diajenetik birikimi çeşitli şekilde