ÖZ

Ruhsat alanı, Doğu Toros Orojenik Kuşağında yer alır ve Malatya-Pütürge-Kale bölgesini kapsar. Alp-Himalaya metalojenik kuşağının bir parçası olan Doğu Toroslar, Türkiye’deki madencilik bölgeleri açısından en önemli provenslerden biridir. Bölgenin jeolojik özellikleri Volkanojenik Masif Sülfit (VMS) yatakların gelişimi için verimli alanlar oluşturmaktadır.

Pütürge-Sey deresi (Malatya) Cu-Zn-Au-Ag Sülfit Yatağı, Güneydoğu Anadolu orojenik kuşağındaki Orta Eosen yaşlı Maden Grubu’nun meta-volkano-sedimanter birimi içerisinde yer alır. Meta-mafik volkanoklastikler ile meta-klastik tortul kayaçlar içerisindeki mineralizasyonlar, stratiform tabaka-benzeri ve tabular cevher gövdeleri şeklindedir. Stratigrafik olarak taban kayaları (metatüf-metasilttaşı-metaçamurtaşı-fillit) hidrotermal alterasyondan yoğun etkilenmiş ve klorit, serisit, arjilit ve kuvars/silikalar gelişmiştir. Tavan kayaçlarında (bazalt-metatüf) ise çoğunlukla klorit ve epidot (daha çok bazaltlarda) alterasyonu yaygındır. Cevherleşmeler masiften yarı-masife, bantlı ve feeder zonlar/stringer damarlar halindedir. Proksimal kısımları temsil eden masif cevher, kil-serisit-kuvars-pirit alterasyonuna sahip stringer cevher zonu ile çevrelenmiş/kuşatılmış haldedir. Bantlı cevher ise daha çok distal bölümleri tanımlar. Yüzeyde ise genellikle oksidasyona uğrayarak sülfit gossanlara dönüşmüşlerdir. Masif sülfitler, esas olarak masif pirit, daha az kalkopirit, sfalerit, bornit ile eser miktarda fahlerz ve galen içerirler. Pütürge-Sey deresi cevherleşme fasiyesi ve element korelasyonları, sahadaki sondaj çalışmalarının farklı 2 sektör (batı sektör; masif, semi-masif, stringer/feeder cevher ve doğu sektör; semi-masif, stringer ve oksidasyon) halinde değerlendirilmesini kaçınılmaz hale getirmiştir. Batı sektördeki masif cevher zonu yaklaşık D-B/15⁰KD konumlu, 550m x 168m x 7m boyutlarında ve sığ derinliklerde (20-50m) yer alır.

Batı sektörde yapılan analizlerin yorumlanması sonucunda 21 adet sondajda;

Masif cevher zonu (Domain B): 2,72 %Cu, 0,70 %Zn, 556 ppb Au ve 8,35 g/t Ag içeren 1.316.000 ton,

Masif+Stringer cevher zonunda (Domain A, B): 1,73 %Cu, 0,45 %Zn, 355 ppb Au ve 5,9 g/t Ag içeren 2.259.150 ton kaynak tahmini yapılmıştır.

Doğu sektörde yapılan analizlerin yorumlanması sonucunda 7 adet sondajda;

Semi-masif/stringer/oksit cevher zonu (Domain C): 0,65 %Cu, 0,10 %Zn, 1.070 ppb Au ve 15,34 g/t Ag içeren 238.000 ton,

Saha genelinde (Batı ve Doğu sektör) Masif+Stringer cevher zonunda (Domain A, B, C):1,63 %Cu, 0,42 %Zn, 423 ppb Au ve 6,78 g/t Ag içeren 2.497.150 ton kaynak tahmini yapılmıştır.

Jeolojik, mineralojik ve jeokimyasal çalışmalar Maden Grubu’nun meta-volkano-sedimanter serilerinde (Melefan formasyonu) izlenen cevherleşmelerin Pütürge-Sey deresi sahasında, yay-ardı basenin açılmasıyla hızla derinleşen bir ortamda transgresif olarak çökelen birimler ve rift gelişiminin erken safhalarındaki Orta Eosen denizaltı volkanik-eksolüsyonu ile ilişkili olduğunu göstermektedir. Daha sonra Maden Grubu kayaçları ve bununla ilişkili cevher yatakları deforme olmuş, alt yeşil-şist fasiyesinde metamorfizma geçirmişlerdir. Pütürge-Seyderesi yatağı Cu-Zn metal oranları, cevher gövdelerinin tabaka-benzeri geometrileri, meta-mafik volkanoklastik / meta-klastik sedimanter ana kayaçları ve galence fakir sülfit toplulukları Besshi tipi VMS yatakları ile yakın benzerlikler gösterir. Ayrıca yatağın düşük Se (ortalama 30 ppm) içeriği ile düşük Se/S*10⁶ oranları (ortalama 70) diğer VMS yataklarına benzerken, bu durum sedimanter ve deniz suyu kaynağını işaret eder. Pütürge-Seyderesi VMS yatağı, Güneydoğu Anadolu orojenik kuşağında tanımlanan ilk Besshi tip yatak olup, bu kuşak boyunca yeni bir Besshi tipi VMS metalojenik kuşağının ortaya konmasına öncülük edecektir.