ÖNSÖZ
“Marmara Denizi Güneyi (Susurluk Nehri Deşarj Alanı) Yüzey ve Karot Sedimanlarında Ağır Metal Dağılımının Belirlenmesi” konulu proje çalışması Maden Tetkik ve Arama Genel Müdürlüğü (MTA) 2015-37-14-03 nolu “Araştırma Gemileri Test-Deneme ve Uygulama Projesi” kapsamında desteklenmiş olup, projenin gerçekleşmesinde Maden Tetkik ve Arama Genel Müdürlüğü (Ankara) imkanlarından faydalanılmıştır.
Çalışmada, Marmara Denizi güneyi akaçlama havzasında tarımsal, kentsel ve endüstriyel faaliyetler sonucu hızla kirlenmekte olan nehirlerin Güney Marmara şelf alanında biriktirdiği ağır metal kirliliğinin boyutları ile dağılımını araştırmak ve çökellerde gözlenen ağır metallerin olası kaynaklarının açıklanması amaçlanmıştır. Bu amaca ulaşmak için MTA Selen Araştırma Gemisi kullanılarak Marmara Denizi güney şelfi kesiminden farklı derinliklerden yaklaşık 140 cm uzunluğunda 2 adet gravite karotu ile 20 adet yüzey çökeli (grab) örneklenmiştir.
Alınan gravite karotları, yapılan mezoskopik tanımlamalar esas alınarak örneklenmiş, yüzey örnekleri de dahil olmak üzere toplam 74 adet örnek üzerinde tane boyu (kil, silt, kum, çakıl), organik karbon (Corg), toplam karbonat (Tkarb) gibi parametreler tayin edilmiştir. Bununla birlikte ICP-MS (Inductively Coupled Plasma-Mass Spectrometry) yöntemi ile 12 adet elementin (Fe, Mn, Cu, Pb, Zn, Ni, Zr, As, Sb, Cd, Cr, V) analizi gerçekleştirilmiş, bu elementlerin kendi aralarında oluşturdukları grupları ya da birbirleriyle olan ilişkisini belirlemek amacıyla istatistiksel yöntemlerden (Pearson korelasyon katsayısı) faydalanılmıştır. Ayrıca, çalışma alanındaki kirlilik boyutunun tespiti için Fe elementi ile normalizasyon yapılarak zenginleşme faktörü (EF), jeobirikim indeksi (Igeo), kirlilik faktörü (Cf) ve kirlilik yükü indeksi (PLI) gibi indeksler kullanılmıştır.