1. ÖZ
BK-1 jeotermal sondajının gerçekleştirildiği J-526/B (AR: 12) numaralı
jeotermal kaynak arama ruhsat sahası Büyük Menderes ve Gediz Graben sistemlerinin
etki alanı içerisinde olmasından dolayı oldukça önemlidir. Ruhsat sahasının birkaç
kilometre güneydoğusunda Tosunlar, KD’inde Yenicekent, güneyinde Karataş ve
Kızıldere jeotermal sahalarının bulunması önemini artırmaktadır. Bilindiği üzere
Kızıldere jeotermal sahası Türkiye’nin yüksek sıcaklığa sahip sıcak su kuyularından
bazılarını bünyesinde barındırır. Bu nedenle söz konusu ruhsat sahasında jeotermal
enerji arama amaçlı BK-1 jeotermal sondajı gerçekleştirilmiştir.
Sondajın gerçekleştirildiği J-526/B (AR: 12) no.lu jeotermal kaynak arama
ruhsat sahası ve yakın civarında, Paleozoyik yaşlı metamorfik kayaçlarla, bunları
uyumsuz olarak örten Senozoyik yaşlı, karasal kökenli sedimanter kayaçlar yer
almaktadır. Bu nedenle bölgede yer alan jeolojik birimler, Paleozoyik ve Senozoyik
kayaçları başlıkları altında incelenmiştir. Paleozoyik kayaçları (Menderes masifi),
jeolojik istifin temelini oluştururken, jeotermal sistemin de rezervuar kayalarıdır. Bu
birimin görünen en alt seviyesini gnayslar oluşturur. Gnaysların üzerine muhtelif şistler
ile mermer ve mermer-şist ardalanması şeklindeki litolojiler gelir. Senozoyik yaşlı
karasal kökenli sedimanter kayaçlar, Üst Miyosen-Pliyosen yaşlı birimler ve Kuvaterner
yaşlı alüvyonlarla temsil edilir. Üst Miyosen-Pliyosen yaşlı sedimanter istif farklı
litolojik özellikleri göz önüne alınarak Şimşek (1984) tarafından farklı formasyon adları
altında incelenmiştir. Bu formasyonlar yaşlıdan gence doğru, Kızılburun Formasyonu,
Sazak Formasyonu, Kolonkaya Formasyonu ve Tosunlar Formasyonu’dur. Sondajın
gerçekleştirildiği jeotermal kaynak arama ruhsat sahası ve civarında yer alan en genç
birim ise Kuvaterner yaşlı alüvyondur.
BK-1 jeotermal sondajında 0,00-304,00 m’ler arasında kil-silt ve kumtaşının
hâkim olduğu Kolonkaya Formasyonu, 304,00-328,00 m’ler arasında killi kireçtaşı,
kiltaşı, kireçtaşı ve marn litolojisi şeklinde izlenen Sazak Formasyonu, 328,00-603,00
m’ler arasında kiltaşı-silttaşı, kumtaşı, konglomera ve kumlu kiltaşı litolojilerinin
kesildiği Kızılburun Formasyonu, 603,00-630,00 m’ler arasında Menderes Masifi’nin
muhtelif litolojilerdeki şist seviyeleri, 630,00-696,54 m’ler arasında ise yine Menderes
Masifi’nin mermer, mermer-şist ardalanması şeklindeki litolojileri kesilmiştir. Bu
durum, kuyuda tam kaçağın meydana geldiği 696,50 m’ye kadar devam etmiştir.
Sirkülasyonun sağlanamaması ve dolayısıyla rezervuarın kirletilmemesi amacıyla
kuyuda 724,00 m’de ilerlemeye son verilmiştir.
BK-1 jeotermal sondajında, kuyu taban derinliği 712,00 m iken alınan kuyu içi
jeofizik termik log ölçüsünde, sıcaklık, inilebilen kuyu tabanı olan 628,00 m’de 58,31
ºC olarak ölçülmüştür. Maksimum kuyu içi sıcaklığı ise 595,00-605,00 m’ler arasında
63,9 ºC olarak okunmuştur.
BK-1 jeotermal kuyusunda 211,00 m’ye kadar 17 1/2” çaplı matkapla ilerleme
yapılmış ve 0,00-207,25 metreler arasına 13 3/8” çaplı kapalı casing borular indirilerek
boru arkası çimentolanmıştır. Daha sonra 211,00-603,00 m’ler arasında 12 1/4” çaplı
matkapla ilerlenmiş ve 0,00-584,00 metreler arasına 9 5/8” çaplı kapalı casing borular
indirilerek boru arkası çimentolanmıştır. Kuyuda 603,00-724,00 m’ler arası 8 ½” çaplı
matkapla ilerleme yapılmış ve 575,75-724,00 metreler arasına 7” çaplı kapalı (575,75-
587,45) ve filtreli (587,45-724,00) borular indirilerek kuyu üretime hazır hale
getirilmiştir.
2
Kuyu, teçhiz edildikten sonra yıkanmış ve kuyu tamamlama testleri (dinamik
sıcaklık, dinamik basınç, statik sıcaklık, statik basınç, water loss, çok debili enjeksiyon
ve fall off, build up) gerçekleştirilmiştir. Yapılan bu test çalışmaları sonucunda;
Statik sıcaklık (700,00 m) : 71,79 ºC
Statik basınç (700,00 m) : 56,38 kg/cm2
Dinamik sıcaklık (696,00 m) : 73,97 °C
Dinamik basınç (696,00 m) : 50,12 kg/cm2
Üretim endeksi (PI) : 30,10 t/sa./kg/cm2
Enjektivite endeksi : 35,428 t/sa./cm2 olarak tespit edilmiştir.
Artezyenik üretime sahip olmayan kuyunun, kuyu tamamlama testleri sırasında
gerçekleştirilen kompresör uygulamalarında 50 l/sn. (180 t/sa.) debi ve 72 °C kuyu ağzı
sıcaklığına sahip sıcak su üretimi sağlanmıştır.
Üretim sonrası kuyudan alınan su numunesinin kimyasal analiz sonuçları
kullanılarak, Uluslararası Hidrojeologlar Birliği sınıflamasına göre yapılan
değerlendirmede, kuyudan üretilen suyun sodyumlu, sülfatlı, bikarbonatlı, sıcak ve
mineralli sular sınıfına girdiği tespit edilmiştir. Toplam mineralizasyon değeri 3.184,20
mg/l olan suyun Langelier kalsiyum denge diyagramında yapılan değerlendirilmesinde,
kireçlendirici özelliğe sahip olduğu görülmektedir
Rapor Özellikleri | |
Rapor No | 13625 |
Rapor Adı | DENİZLİ-BULDAN-BÖLMEKAYA BK-1 JEOTERMAL SONDAJI KUYU BİTİRME RAPORU |
Konu | SONDAJ-SICAK SU |
Yer - Konum | DENİZLİ-BULDAN |
Dil | TÜRKÇE |
Yayın Tarihi | 2017 |
Yazarlar | AKAR, A. DEMİREL, V. |
DENİZLİ-BULDAN-BÖLMEKAYA BK-1 JEOTERMAL SONDAJI KUYU BİTİRME RAPORU
- Markalar MTA
- Ürün Kodu: DR13625
- Stok Durumu: Stokta var
-
268,33TL
Etiketler: DENİZLİ, BULDAN, BÖLMEKAYA, SICAK SU SONDAJI