1. ÖZ
MTA Genel Müdürlüğü 2006 yılı iş programı gereğince planlanan “Orta
Anadolu Bölgesi Jeotermal Enerji Aramaları Projesi” ve 2007 yılı iş programı gereğince
planlanan “Kayseri ve Civarı Jeotermal Enerji Aramaları Projesi” kapsamında, 2006
yılında yapılan jeolojik ve 2007 yılında yapılan jeofizik etüt çalışmaları sonucunda,
jeotermal enerji anlamında olumlu veriler tespit edilen Kayseri ili, Merkez-Kocasinan
ilçesi, Bayramhacı köyü civarında jeotermal enerji arama amacıyla 2007 yılında bir adet
jeotermal araştırma sondajı yapılmıştır.
İnceleme sahasının yer aldığı bölgede, temelde Kırşehir Masifi’ne ait Bozçaldağ
Formasyonu yer almaktadır. Beyaz, bej renkli, iri kristalli, yer yer orta kalın tabakalı,
masif mermerler ve rekristalize kireçtaşlarından oluşmuş birim Paleozoyik yaşlıdır. Bu
birim granit, granodiyorit, monzonit ve siyenitlerden oluşmuş Orta Anadolu
Granitoidleri tarafından kesilmiştir. İnceleme alanında grimsi pembe renkli, kırık
çatlaklı ve altere kuvars siyenit türü yaygın olup Bayramhacı köyü çevresinde yayılım
gösterir. Orta Anadolu Granitoidlerinin sokulum yaşının Üst Kretase olduğu
düşünülmüştür. Bu birimin üzerine uyumsuz olarak Yemliha Aglomerası gelmektedir.
Birim kalın tabakalı, orta-iyi tutturulmuş volkanik kırıntılılardan oluşmaktadır. Üzerine
uyumsuzlukla gelen Ürgüp Formasyonu sarı renkli, ince tabakalı ve laminalı kumtaşı,
silttaşı, kiltaşı, tüf, tüfit ve yer yer kireçtaşı ardalanmasından oluşmuştur. Bu birim
üzerine Üst Pliyosen yaşlı sert, boşluklu ve iyi kaynaklaşmış İncesu ignimbiriti ve
Kızıldağ Bazaltı gelmektedir. Bu birimlerin üzerine yamaç molozları ile Kızılırmak
Nehri’nin getirdiği kum, çakıl, silt ve kilden oluşmuş alüvyon ve sıcak suların etkisiyle
oluşmuş travertenler gelmektedir.
Çalışma sahası içinde yer alan Bayramhacı kaplıcasında 40 oC ve 41 oC
sıcaklıklara sahip iki adet kaynak bulunmaktadır. Bu kaynakların yanı sıra etüt
çalışmaları sonrası inceleme alanında MTA Genel Müdürlüğü tarafından BH-1
jeotermal araştırma kuyusu açılmıştır.
İnceleme alanında gerçekleştirlen jeofizik etüt çalışmaları (doğal potansiyel (SP)
ve düşey elektrik sondaj (DES)) sonucu Bayramhacı kaplıcası civarındaki alanda (B5,
B13, B59, B60 ve B23 DES noktalarında) jeotermal anomali izlenmiştir.
Gerçekleştirilen jeolojik, hidrojeokimyasal ve jeofizik çalışmaların değerlendirilmesi
sonucu jeotermal enerji anlamında olumlu veriler tespit edilen bu alanda, uygun görülen
bir lokasyonda (K34-a4, Y: 0675120, X: 4295860, Z: 1.116 m) jeotermal enerji
araştırma/üretim amaçlı bir adet sondaj önerilmiştir.
Etüt çalışmaları sonucunda belirlenen lokasyonda, BH-1 jeotermal araştırma
sondajı yapılmıştır. BH-1 jeotermal araştırma kuyusu 260 m’de bitirilmiştir. Kuyuda,
0,00-1,00 m’ler arasında toprak örtü; 1,00-22,00 m’ler arasında bol kırık çatlaklı beyaz,
bej, sarı renkli traverten (9,00-22,00 m’ler arasında tam kaçak nedeniyle numune
alınamamıştır.); 22,00-29,00 m’ler arasında Kızıldağ Bazaltı; 29,00-210,00 m’ler
arasında Ürgüp Formasyonu’na ait kumtaşı, kiltaşı, kireçtaşı ve tüf litolojileri; 210,00-
258,00 m’ler arasında ise siyenitoid ve bazik dayklar kesilmiştir. 248,00-254,00 m’ler ve 258,00-260,00 m’ler arası tam kaçak olduğundan numune alınamamıştır.
BH-1 jeotermal araştırma sondajında, 00,00-42,00 m’ler arasında 171/2” matkapla
ilerleme yapıldıktan sonra, yüzeyden gelecek düşük sıcaklıklı su girişlerini ve
kirlenmeyi önlemek, ayrıca kuyu emniyetini sağlamak amacıyla 00,00-41,50 m’ler
arasına 133/8” kaynaklı yerli kapalı muhafaza boruları indirilmiş ve boru arkası
2
çimentolanmıştır. 121/4” matkapla ilerlemeye devam edilen kuyuda 217,30 m’ye kadar
bu çapta ilerlenmiş ve üretimin sürdürülebilirliğini sağlamak için 00,00-216,00 m’ler
arasına 95/8” kaynaklı, yerli, kapalı muhafaza borusu indirilerek boru arkası
çimentolanmıştır. 8 ½” matkapla 260,00 m’ye kadar ilerlenen ve bitirilen kuyu, 206,00-
260,00 metreler arasına 65/8” kapalı ve filtreli üretim boruları liner olarak indirilerek
teçhiz edilmiştir.
Kuyu, delme işleminin ardından gerekli ölçümler ve teçhiz yapılarak, üretime
açılmıştır. 36,5 0C, 18 l/sn.’lik artezyenik üretime sahip olan kuyudan, kompresörle
yapılan kuyu geliştirme ve üretim çalışmaları sırasında, 20 l/sn. debi ve 38 0C sıcaklıkta
akışkan elde edilmiştir.
Kayseri-Bayramhacı kaplıcası içinde yer alan iki adet doğal çıkıştan 40 oC
sıcaklıktaki K-1 su örneği toplam mineralizasyon değeri 1.767,52 mg/l, 41 oC
sıcaklıktaki K-2 su örneği toplam mineralizasyon değeri 1.690,94 mg/l ve etüt
çalışmaları sonrası alanda açılan 38 oC sıcaklığa sahip BH-1 jeotermal araştırma kuyusu
örneği toplam mineralizasyon değeri ise 1.528,33 mg/l olup tüm su örnekleri
kireçlendirici (kabuk yapıcı) özelliktedir.
Kayseri-Bayramhacı BH-1 jeotermal araştırma sondajından elde edilen üretim
değerlerine göre kuyudan termal ve balneolojik amaçlı faydalanılabilece
Rapor Özellikleri | |
Rapor No | 13609 |
Rapor Adı | KAYSERİ-BAYRAMHACI JEOTERMAL SAHASI JEOLOJİ-JEOFİZİK ETÜT VE BH-1 JEOTERMAL ARAŞTIRMA SONDAJI KUYU BİTİRME RAPORU |
Konu | JEOLOJİK ETÜT SONDAJ |
Yer - Konum | KAYSERİ |
Dil | TÜRKÇE |
Yayın Tarihi | 2017 |
Yazarlar | TAŞKIRAN LÜTFİ, SEDAT ÖZTÜRK |
KAYSERİ-BAYRAMHACI JEOTERMAL SAHASI JEOLOJİ-JEOFİZİK ETÜT VE BH-1 JEOTERMAL ARAŞTIRMA SONDAJI KUYU BİTİRME RAPORU
- Markalar MTA
- Ürün Kodu: DR13609
- Stok Durumu: Stokta var
-
593,85TL
Etiketler: KAYSERİ, BAYRAMHACI, JEOTERMAL ETÜT, SONDAJ