ÖNSÖZ
Jeolojik etütler arasinda, altere kayaçlarin incelenmesi genç jeologlar için en zor konulardan birisini
teskil etmektedir. Özellikle altere kayaçlarin orijinal jeolojisinin saptanmasi, daha dikkatli sabirli arazi ve
laboratuvar çalismalarini gerektirir.
Kayaçlarin alterasyonu, deprem ve yer kaymasi gibi, gözle izlenebilen jeolojik olaylardan birisidir. Buna
ilâveten, kayaç alterasyonu, magmatik kayaçlarin katilasmasi, yüzey kayaçlarinin ayrismasi, erozyon,
sedimantasyon, taslasma ve metamorfizma gibi degisik jeolojik evrim basamaklarini birbirine baglayan bir
önemli proses olarak da dikkat çeker. Bu nedenle, bu konuda çok sayida arastirma yapilmistir. Bununla
birlikte, jeoloji kitaplarinin birçogunda alterasyon prosesleri bagimsiz bir bölüm olarak irdelenmemistir.
Alterasyon prosesleri günlenme, diyajenez ve hidrotermal alterasyon olarak siniflandirilabilir.
Kayaç alterasyonu, fiziksel ve kimyasal olaylarla kayaç bilesenlerinde meydana gelen mineralojik
degisimi ifade eder. Bu degisimlerde su önemli rol oynar. Su halde, hepsi hidrosilikat bilesiminde olan çesitli
kil mineralleri, kayaç alterasyonunun baslangiç, ilerlemis ve nihai safhalarinda tesekkül eder. Buna göre
kayaç alterasyonlannin incelenmesi, kil mineralojisi hakkinda bilgi sahibi olunmadan mümkün degildir.
Mineraloji bilgisi gerekmesi, altere kayaçlarin arazide çalisilmasini zorlastiran bir etkendir.
Son birkaç on yil içinde, cihaz teknolojisindeki gelismelere bagli olarak kil mineralojisi konusu da sürekli
gelisme göstermistir. Kayaç alterasyonu incelemeleri de ayni hizli gelisim içindedir. Bu metin, genç MTA
Jeologlari'na kayaç alterasyonu konusunda ön bilgiler vermek amaciyla hazirlanmistir. Metin, süphesiz bu
çok genis kapsamli konuyu tamamiyla açiklayabilecek yeterlikte degildir. Bununla birlikte yazar, genç
jeologlarin altere kayaç çalismalari konusunda bazi temel bilgileri edineceklerini ümit etmektedir.
Nihayet yazar, MTA Genel Müdürü Sn. Dr. M. Ziya GÖZLER ve diger yöneticilere, Nisan-Mayis 1991
tarihinde Izmir Bölge Müdürlügü'nde düzenlenen "Altere Kayaçlarin Arazi Incelemeleri" kursuna verdikleri
destekten dolayi samimi tesekkürlerini sunar. Ayrica; metnin hazirlanmasindaki katkilarindan dolayi Maden
Etüt ve Arama Dairesi elemanlarindan Taner IRKEÇ ve Nusret GÜNGÖR'e de tesekkür eder.