MTA Genel Müdürlüğü ülkemizin değişik yerlerinde farklı konularda jeoloji ve ilgili dallarda detay araştırma çalışmaları yapmaktadır. Bunlardan birisi de jeotermal enerji aramalarıdır.
MTA Genel Müdürlüğü ile Yozgat İl Özel İdaresi arasında yapılan sözleşme gereğince, Özel İdare uhdesinde bulunan dokuz adet (28, 29, 30, 31, 32, 33, 34, 35 ve 36 no.lu) jeotermal ruhsat sahasında detay jeotermal enerji araştırma amaçlı etüt çalışması (jeoloji, jeofizik) yapılmıştır. Bu rapor söz konusu 9 ruhsat sahasında gerçekleştirilen çalışmalara aittir.
Tüm bu dokuz adet sahayı içine alan inceleme alanı Kuzey Anadolu Fay Kuşağı’ndan ayrılan Ezinepazarı fay zonunun güneyinde ve Erciyes-Deliler fay zonunun kuzeyinde yer almaktadır. İnceleme alanı sınırları içinde Paleozoyik’ten Senozoik’e kadar uzanan kaya birimleri izlenmektedir. Paleozoyik genellikle metamorfik şist ve mermerlerle, Senozoyik ise kireçtaşları, intrüsif kayaçlar, volkanit ve ofiyolitik kayaçlarla ve daha çok sedimanter birimlerle temsil edilmektedir.
Yapılan jeolojik, hidrojeolojik, hidrojeokimyasal, toprak gazı (radon, CO2 gibi) ölçümleri ve jeofizik ölçümler ile alanlar jeotermal açıdan değerlendirilmiştir. Jeolojik olarak örtü kaya, hazne kaya, beslenme alanı ve ısıtıcı araştırmaları ile tektonik yapılar incelenmiştir. Jeolojive hidrojeoloji çalışmaları sonucunda belirlenen profillerde alınan jeofizik ölçüler ışığında veriler değerlendirilerek sahanın özdirenç dağılımı belirlenmiş olup, elektrik yapı kesitleri çıkartılarak jeolojik süreksizliklere karşılık gelebilecek yapılar ortaya çıkarılmıştır.
Yozgat il merkezini kapsayan 28 no.lu ruhsat alanındaki uygulamalar sonucunda yapılan değerlendirmelerde sahada nispeten düşük özdirençli anomaliler gözlenmiştir. Bu düşük özdirenç değerleri jeotermal aktivite ile direkt ilişkilendirilmemiştir. Ancak sahada YÇ-1 olarak isimlendirilen ve daha önce sıcak su arama amaçlı açılan 24,5 °C’lik kuyu ve 23,8 °C’lik Cezaevi kuyusunun bulunması nedeni ile düşük özdirençli bu anomalilerin test edilmesi düşünülebilinir

Jeofizik çalışma sonucu elde edilen veriler sahanın jeolojisi ile birlikte değerlendirmeye alınarak, Armağan, Saçlı ve Kızılyar köyleri ve civarını kapsayan Yozgat ili Şefaatli ilçesi 36 no.lu jeotermal ruhsat alanındaki uygulamalar jeotermal enerji olanakları açısından yorumlanmaya çalışılmıştır. Alanda herhangi bir sıcak su kaynağı bulunmamaktadır. Yaklaşık D-B, K-G ve KB-GD doğrultulu fay sistemleri izlenmektedir. Saha uygulamaları sonucunda yapılan değerlendirmelerde sahanın genelinde düşük özdirençli değerler ölçülmüştür. Bu düşük özdirençli değerler çalışma sahasında jipsli birimlerin yaygın olmasından kaynaklanmakta olup jeotermal aktivite ile direkt ilişkilendirilememiştir. Ancak bu değerler içerisinde nispeten daha düşük özdirençli bir anomali kapanım göstermektedir. Bu noktada jeotermal amaçlı araştırma/gradyan sondajı yapılması açısından uygun olabileceği düşünülebilinir.
Yozgat ili Boğazlıyan ilçesi Uzunlu beldesi 30 no.lu jeotermal ruhsat alanı içinde önceki yıllarda sondajlı çalışmalar yapılmış ancak yeterli sıcaklıkta akışkan elde edilememiştir. Alanda yaklaşık KD-GB ve KB-GD doğrultulu fay sistemleri izlenmektedir. Yapılan jeolojik, jeofizik ve gaz ölçüm çalışmaları sonucu elde edilen veriler değerlendirilerek, jeotermal enerji olanakları açısından yorumlandığında, sahanın kuzeybatısında özdirenç değeri 10-30 ohm.m arasında değişen Neojen (kiltaşı, kumtaşı, silttaşı) birimi, güneybatısına doğru ise özdirenç değeri 30-114 ohm.m arasında değişen ise Eosen yaşlı Nummulitli kireçtaşları ve Paleosen yaşlı konglomeratik birimler (mermer, şist, kireçtaşı çakıllı) etkindir. Özdirenci 114-150 ohm.m olan alanlar Jura-Kretase yaşlı kireçtaşlarına ile deneştirilebilir. Özellikle nummunitli kireçtaşları ve konglomeralı birimler içerisinde sıcak suyun etkisi özdirenç değerini düşüren anomaliler gözlenmiştir. Bu noktada jeotermal amaçlı araştırma sondajı yapılması düşünülebilinir.

Yozgat ili, Aydıncık ilçesi Kösrelik beldesi Büyüktoraman köyü 31 no.lu jeotermal ruhsat alanı içinde Büyüktoraman köyü kuzeybatısında 27,8 °C, Kösrelik kasabası kuzeydoğusunda 23,4 °C sıcaklığında kaynaklar bulunmaktadır. Çalışmalar sonucu elde edilen jeoloji verileri, jeofizik datalarla birlikte değerlendirmeye alınarak, ruhsat alanı içindeki Büyüktoraman ve Kösrelik bölgeleri jeotermal enerji olanakları açısından yorumlanmaya çalışılmıştır. Alandan aktif KD-GB doğrultulu Kazankaya Fayı geçmektedir ve alanı etkilemektedir. Saha uygulamaları sonucunda yapılan jeofizik değerlendirmelerde Büyüktoraman bölgesinde Eosen yaşlı Çalatlı Formasyonunun kumtaşı, silttaşı, marn, çakıltaşı, çamurtaşı ardalanmasının etkileri ölçülmüştür. Kösrelik bölgesinde ise Eosen yaşlı Çalatlı Formasyonunun yanı sıra Mesozoyik (Orta-Üst Triyas) yaşlı Devecidağ karışığı (Kristalize kireçtaşı bloklu, az metamorfik çakıltaşı, kumtaşı, kiltaşı, diyabaz, spilitik bazalt metaçakıltaşı, fillit, sleyt) ve Kızılcın kireçtaşı üyesi kristalize kireçtaşı ve kireçtaşı kireçtaşı bloklarının (Triyas ve öncesi yaşlı) etkileri ölçülmüştür. Büyüktoraman alanında oldukça derin, Kösrelik sahasında ise alandaki kaynakları denetleyecek ve kullanım kolaylığı sağlayacak araştırma kuyuları açılması düşünülebilinir.
Jeotermal enerji aramaları kapsamında Yozgat ili Kadışehri ilçesi Hamampınarı mevkii 29 no.lu jeotermal ruhsat alanında yaklaşık D-B doğrultulu aktif bindirme hattı ile K-G doğrultulu fay hattı izlenmekte olup bu zondan acısu kaynağı çıkmaktadır. Ruhsat alanında 16 noktada Schlumberger elektrot düzeneği ile Düşey Elektrik Sondaj (DES) ölçüsü alınmıştır. Çalışmalar sonucu elde edilen veriler sahanın jeolojisi ile birlikte değerlendirmeye alınarak çalışma alanının jeotermal enerji olanakları yorumlanmaya çalışılmıştır. Yapılan çalışmalar sonucunda sahanın genelinde düşük özdirençli değerler Eosen yaşlı Çalatlı Formasyonunun kumtaşı, silttaşı, marn, jips, volkanik kumtaşı, kırıntılı kireçtaşı, çakıltaşı ardalanmasının etkileri olarak ölçülmüştür. Bu düşük özdirençli değerler çalışma sahasında jipsli birimin olmasından kaynaklanmakta olup jeotermal aktivite ile direkt ilişkilendirilememiştir. Ancak bu değerler içerisinde nispeten daha düşük özdirençli bir anomali kapanım şeklinde görülmektedir. Bu bağlamda alanda ek olarak DES ölçüleri alınarak değerlendirilmesinin daha uygun olacağı düşünülmektedir.

Yozgat ili Çekerek ilçesi Bayındırhüyük (Acacıhüyük) beldesi 32 no.lu jeotermal ruhsat civarında jeotermal enerji olanakları açısından değerlendirilmeye çalışılmıştır. 13 adet Schlumberger elektrot düzeneği ile Düşey Elektrik Sondaj (DES) ölçüsü alınmıştır. Yapılan çalışmalar sonucunda jeolojik olarak havzanın çöküntü havzası olduğu ancak sahadaki fayların yeterince aktif özellikler göstermediği belirlenmiştir. Ayrıca su kimyası ve gaz ölçüm sonuçları da bu görüşü desteklemiştir. Alanda Eosen yaşlı Çalatlı Formasyonu (Kumtaşı, silttaşı, marn, çakıltaşı ardalanması, kırıntılı kireçtaşı, volkanik kumtaşı, aglomera, tüf ve lav), Artova Ofiyolit Karışığı (Çekerekırmak Üyesi: Peridotit ve serpantini) ve Üst Jura-Alt Kretase yaşlı Carcurum Formasyonu (İnce, orta, düzgün tabakalı çört yumrulu/bantlı kireçtaşı) etkileri jeofizik olarak ölçülmüştür. Elde edilen veriler ışığında jeotermal etkiden oluşacak düşük özdirençli anomali tespit edilmemiştir.

Jeotermal enerji aramaları kapsamında Yozgat ili, Çekerek ilçesi, Gönülyurdu köyü 34 no.lu jeotermal ruhsat alanında yapılan çalışmalarda sıcak su olabileceğine dair yeterli veriler elde edilememiştir. 4 adet Schlumberger elektrot düzeneği ile Düşey Elektrik Sondaj (DES) ölçüsü alınmıştır. Yapılan çalışmalar sonucunda sahada Eosen yaşlı Çalatlı Formasyonu'nun (Kumtaşı, silttaşı, marn, çakıltaşı ardalanması, kırıntılı kireçtaşı, kireçtaşı, volkanik kumtaşı, aglomera, tüf ve lav) yanı sıra Mesozoyik (Orta-Üst Triyas) yaşlı Devecidağ karışığının (Kızılcın kireçtaşı üyesi; kristalize kireçtaşı, kireçtaşı, kireçtaşı blokları (Triyas ve öncesi yaşlı) çakıltaşı) etkileri ölçülmüştür. Jeolojik ve jeofizik açıdan alanda jeotermel aktivite etkileri gözlenememiştir.
Jeotermal enerji aramaları kapsamında Yozgat ili, Çayıralan ilçesi, Söbeçimen köyü 33 no.lu jeotermal ruhsat alanında 3 adet Schlumberger elektrot düzeneği ile Düşey Elektrik Sondaj (DES) ölçüsü alınmıştır. Çalışmalar sonucu elde edilen veriler sahanın jeolojisi ile birlikte değerlendirilerek alanın jeotermal enerji olanakları yorumlanmaya çalışılmıştır. Elde edilen veriler ışığında jeotermal etkiden oluşacak düşük özdirençli anomali tespit edilmemiş, jeolojik ve jeofizik açıdan alanda jeotermel aktivite etkileri gözlemlenememiştir.
Yozgat ili, Çayıralan ilçesi, Bağlar mevkii 35 no.lu jeotermal ruhsat alanında 9 adet Schlumberger elektrot düzeneği ile Düşey Elektrik Sondaj (DES) ölçüsü alınmıştır. Yapılan jeofizik çalışmalar sonucunda sahada yüzeyleyen birimlerden Kuvaterner yaşlı alüvyon, Pliyosen-Miyosen yaşlı İç Anadolu Grubu ayrılmamış çökelleri, Çayraz Formasyonu ve Paleozoyik yaşlı birimlerin (Muhtemelen Kaleboynu Formasyonu: Amfibolit, mermer, kalkşist, kuvars-muskovitşist, gnays, kuvarşist vb.) etkileri ölçülmüştür. Elde edilen veriler ışığında jeotermal etkiden oluşacak düşük özdirençli anomali tespit edilmemiştir. Çalışmalar sonucu elde edilen jeofizik veriler sahanın jeolojisi ile birlikte incelendiğinde çalışma alanının jeotermal enerji olanakları açısından ümitli olmadığı sonucuna varılmıştır.