Çalışma alanı, Doğu Pontid’lerin Kuzey Zon’unda yer alır. Doğu Pontidler Alp orojenizinin etkisinde, Alpin dağ kuşağı içerisinde yer almaktadır. Pontid’ler, magmatik ve volkanik faaliyetlerin çok etkin olduğu bir kuşaktadır. Doğu Pontid’lerin temelini oluşturan metamorfikler Liyas-Dogger yaşlı volkano-sedimanter kayaçlar tarafından aşınma uyumsuzluğu ile üzerlenirler. Hamurkesen formasyonu olarak bilinen bu birim, Dogger-Malm yaşlı Berdiga formasyonu tarafından uyumlu olarak örtülür. Bu formasyon üzerine Santoniyen- Kampaniyen yaşlı bazalt, andezitik lav ve piroklastlar ile kumtaşı, kırmızı kireçtaşı ve çamurtaşlarından oluşan Mesudiye formasyonu gelmektedir. Bu birim üzerine Kampaniyen yaşlı trakit, trakiandezitik lav ve piroklastlarından oluşan Tirebolu formasyonu gelir.
Çalışma alanındaki kil oluşumları (bentonit, illit, kaolen) bu formasyon içerisinde yer alır. Andezit-dasit-trakit tüf, lav ve breşlerin hidrotermal alterasyonu sonucu kil yatakları oluşmuştur. Giresun civarında dasitik kayaçlar yüzeylenirken Ordu ili civarında genelde trakiandezitik ve riyolitik kayaçlar yüzeylenmektedir. Giresun civarında kaolinitik killer, Ordu civarında ise bentonitik killer yer almaktadır. Bu birim üzerine beyaz ve sarımsı renkli, killi kumtaşı, çamurtaşı, tüfit, marn ve kumtaşı ardalanmasından oluşan Maastrichiyen-Paleosen yaşlı Akveren formasyonu gelir. Özel sektör tarafından Ünye’de işletilen kırmızı-beyaz renkli mikritik kireçtaşı ve kumtaşı (Ünye Taşı) bu formasyon içerisinde yer alır. Bu formasyon üzerine Kumru formasyonu, bunun üzerine de Eosen yaşlı Tekkeköy formasyonu gelir. Tüm birimler uyumsuz olarak Kuvaterner yaşlı yamaç molozu, traverten ve alüvyonlar tarafından örtülmektedir.
Çalışma alanında gözlenen endüstriyel hammaddeler; bentonit, kaolen, illit, feldispat, vollastonit, pomza, traverten ve mermerlerden oluşmaktadır.
Proje kapsamında çalışma alanından alınan örneklerden yapılan kimyasal, XRD ve teknolojik analiz sonuçlarına göre; Giresun-Dikmendağı (ÖT-4,5), Giresun-Kızılot-Kuruköse (ÖT-7,8,9), Giresun-Erdoğan Mh. (ÖT-21), Giresun-Çiflikıran-Mercandüzü (ÖT-22, 23), Ordu-Fatsa-Tepeköy (ÖT-27), Giresun-Espiye-Çımaklı (ÖT-28,29), Ordu-Akkoluk (ÖT-15,16,52,60) yörelerinde seramik hammaddeleri, Fatsa-Akkaya (ÖT-1), Ordu-Kıran Mh. (ÖT–31), Fatsa-Yukarıbiçe (ÖT-34, 35), Fatsa-Yukarıardıç (ÖT-36), Ünye-Kovankaya (ÖT-38,39), Ünye-Ballık Mh.-Meydandüzü (ÖT-41, 43), Fatsa-Keşköy, Ünye-Gölcügez (ÖT-46, 47), Ünye-Göbüköy (ÖT-48,49), Ordu-Ulubey-Eymür (ÖT-58,59), Ordu-Akoluk (ÖT-60) yörelerinde aktifleştirildikten sonra ağartma toprağı olarak kullanılabilecek kalitede Ca-bentonit yataklarının varlığı tespit edilmiştir.
2
Kimyasal Analizler neticelere göre Fatsa-Akkaya-Tepeköy (ÖT–1, 27) Giresun-Kızılot-Kestanelik-Mercandüzü (ÖT-7, 21, 23), Ordu-Akoluk-Eymür (ÖT-28, 52) ve Giresun-Espiye-Çımaklı-Kestanelik (ÖT-20) yörelerinin feldispat açısından yeniden değerlendirilmesi gerekmektedir.
Ordu-Fatsa-Kavaklar-Keşköy yöresinde Sud Chemie A.G (Almanya), Ünye-Göbüköy civarında Sayberg ve IMC (Belçika) firmaları bentonit işletmesi yapmaktadır. Ünye-Göbüköy’deki işletme yıllık 60.000 ton üretim yaparak bunun 40.000 tonu tüvenan, 20.000 tonu işlendikten sonra yarı mamul/mamul ürün olarak ihraç etmektedir. İhraç ürünü olarak kedi kumu üretilmektedir.
Ordu-Mesudiye-Çifliksarıca yöresinde yüzeylenen bazik pomzaların tras malzemesi olarak kullanılabileceği belirlenmiştir.
Doğu Pontid ada yayı sisteminin yay eksenine karşılık gelen bölümünde Üst kretase döneminde yoğun bir andezitik volkanizma oluşmuş, Kretase öncesi birimler bu volkanizma tarafından parçalanarak volkanizma içinde mega anklavlar olarak dağılmışlardır.
Ada yayının olgun aşamasında oluşan granitik magmatizma tüm bu birimleri sıcak dokanakla keserek yerleşmiştir. Granit yerleşimi sırasında granit batolitinin kenar zonları ve apofizleri ile ilişkide olan kayaçlar yoğun olarak kontakt metamorfizmaya uğramış ve skarnlaşmıştır. Giresun–Arpaçukuru-Güdül sahasında yüzeylenen mermerlerin skarn zonunda vollastonit (zuhuru) cevherleşmesi gözlenmiştir. Skarn zonlarında bu tip cevherleşmelerin olabileceği düşünülerek bölgenin bu açıdan yeniden değerlendirilmesi gerekmektedir.
Çalışma alanının güney kesimlerinde yüzeylenen granitik kayaçların arenalaşmış kesimlerinde feldispat aramalarına yönelik prospeksiyon çalışması yapılmıştır. Çalışmalar sonucunda potansiyel alanlar tespit edilerek sahalar numunelendirilmiştir. Bu sahalardan kimyasal ve teknolojik analiz amaçlı numuneler alınarak analizleri yaptırılmış kullanım alanları belirlenmeye çalışılmıştır.
Mermer, traverten, granit ve sert yapı taşları bölgenin birçok yerinde önemli yataklar oluşturmaktadır. Giresun-Çamoluk-Sarpkaya yöresinde yüzeylenen travertenlerde Genel Müdürlüğümüz adına arama ruhsatı alınmıştır. Bu sahanın detay etüdü yapılarak MİGEM’e devredilmiştir.
Yapılan çalışmalar sonucunda; bölgenin, seramik ve ağartma toprağı olarak kullanılabilecek kil potansiyeline sahip olduğu tespit edilmiştir.