ÇeĢme Yarımadası‟ndaki karasal Neojen tortullaĢması egemen gölsel ÇeĢme grubu
ile baĢlar. Erken Miyosen tortullaĢmasını yansıtan üstbirim, alüviyal ve gölsel çökellerden
yapılı “ġifne formasyonu” ile gölsel “Ovacık” ve “Çiftlik” formasyonlarından oluĢur.
“Armağandağı grubu” volkanitlerinin piroklastik-volkaniklastik bölümünü yansıtan
“Reisdere formasyonu” kapsamındaki felsik “Alaçatı tüfü”, ġifne ve Ovacık gölsel istifleri
arasında yer alır. Alaçatı tüfünü uyumsuzlukla üzerleyen Ovacık gölsel istifinin tabanında
yeniden iĢlenmiĢ felsik volkaniklastiklerden yapılı “Ġnönü üyesi” ayırtlanmıĢtır. Uyumlu
dokanaklarla Ovacık formasyonu üzerine gelen gölsel Çiftlik formasyonu, yeĢil renkli
kiltaĢı-kumtaĢı istifinin simgelediği “Azmakdere üyesi” ile killi kireçtaĢından yapılı
“Beyazıt üyesi”ne ayrılarak incelenmiĢtir. Azmakdere üyesi, “MN5” biyozonunun erken
dönemini (~16-17 my arası) yansıtan memeli kalıntıları kapsar. ÇeĢme grubunun toplam
kalınlığı -Alaçatı tüfü ile birlikte- 575 metredir.
Açılı uyumsuzlukla Neojen öncesi temel kayalarını üstleyen ve diğer Miyosen
çökelleriyle dokanağı bulunmayan “Ildır grubu”, erken Orta Miyosen tortullaĢması ve
volkanizmasını yansıtır. Tortul sekans, altta alüvyon yelpazesi ortamında tortullaĢmayı
yansıtan “Belentepe formasyonu” ile yanal-düĢey geçiĢ iliĢkisiyle üstleyen gölsel
“Germiyan formasyonu”ndan oluĢur. Belentepe formasyonu içinde sinsedimanter olarak
yer alan ve alüviyal istifi bağıl olarak alt ve üst bölümlere ayıran “Selfeburnu üyesi”nin
andezitik lavlarından 14,6±0,6 my K/Ar yaĢı alınmıĢtır.
Alaçatı tüfü ile Çiftlik formasyonunu açılı uyumsuz dokanaklarla örten “KaĢtepe
grubu”, ÇeĢme Yarımadası‟ndaki karasal Neojen çökeliminin son tortul sekansını
oluĢturur. Geç Miyosen tortullaĢmasını yansıttığı öngörülen üstbirim, altta alüvyon
yelpazesi çökellerinden oluĢan “Karagöz formasyonu” ve üstte yer alan gölsel “Ġnlice
formasyonu”ndan kuruludur.
ÇeĢme Yarımadası‟nda geç Erken Miyosen - erken Orta Miyosen aralığında
etkinlik gösteren kalkalkali volkanizma “Armağandağı grubu” kapsamında incelenmiĢtir.
Armağandağı volkanizmasının çoğunlukla piroklastik ve az oranda volkaniklastik
türevlerini kapsayan “Reisdere formasyonu”nun alt bölümünü, riyolit-riyodasit bileĢimli
ignimbiritlerin simgelediği “Alaçatı tüfü” oluĢturur. Üst bölüm, çoğunlukla andezitik
kökenli bloklu kül akıĢı ile lahar düzeylerinden yapılıdır. Andezit ve az oranda dasit
bileĢimli lav topluluğunu oluĢturan “Zeytineli formasyonu”, Reisdere formasyonuna alttan
üste yanal girik kabul edilmiĢtir.