Savcılıebeyit (KırĢehir) (ÖNĠR: 9709, AR: 71257 ruhsat ve 2373094 eriĢim
no‟lu) ruhsat sahasında, 1999-2001 yıllarında yarma, sondaj ve detay maden
jeolojisi çalıĢmaları yapılarak, altın cevherleĢmesinin jeolojik ve yapısal
özelliklerinin, oluĢum koĢullarının ve kökeninin araĢtırılması, boyutlarının ortaya
çıkarılarak tenör değiĢimlerinin belirlenmesi amaçlanmıĢtır.
Proje kapsamında KırĢehir Masifi‟nde yapılmıĢ önceki çalıĢmalarla ulaĢılan
sonuçlar, güncel verilerin ıĢığı altında yeniden değerlendirilmiĢ ve bunun
sonucunda da bölgenin maden potansiyeli gözden geçirilmiĢtir. KırĢehir Masifi‟nde
ilk kez altın cevherleĢmesinin varlığı belirlenmiĢtir.
Ruhsat sahasının içinde yer aldığı Orta Anadolu Kristalin KarmaĢığı
metamorfik, magmatik ve ofiyolitik kayaçlardan oluĢmaktadır. Metamorfik kayaçlar;
migmatit, migmatitik gnays, gözlü ve bantlı gnays, Ģist, kuvarsit mercekleri, kalkĢist
ve mermerlerden oluĢur. Stratigrafik olarak metamorfik kayaçlar alttan üste doğru
migmatit, migmatitik gnays, gnays-Ģist-mermer ardalanması, kalksilikatik gnays,
kuvarsit ve mermer Ģeklindedir.
Ruhsat sahasında ilk önce 1/10.000 ölçekli maden jeolojisi harita alımı
yapılarak kuvars damarlarının ve alterasyonun yayılımı belirlenmiĢtir. Daha sonra
kuvars damarlarının yoğun olduğu alanın 1/2.000, altın değerlerinin yoğunlaĢtığı
alanın 1/1.000 ölçekli detay maden jeolojisi ve alterasyon haritası yapılmıĢ ve tüm
kuvars damar/damarcıkları haritaya iĢaretlenmiĢtir. Kuvars damarlarından, damar
doğrultusuna dik yönde yongalama, yarmalardan ise oluk yöntemiyle kayaç
örnekleri alınmıĢtır. Üç lokasyonda kuzeye doğru 60o ve 65o eğimli, toplam 667,85
m sondaj yapılmıĢtır.
Savcılı sahasındaki altın cevherleĢmesi kuvars damarlarında geliĢmiĢtir.
Altınlı kuvars damarları, migmatit ve yüksek dereceli metamorfik kayaçlar içinde
yer alan, epijenetik ve kırılgan deformasyonlarla oluĢmuĢ yapısal kontrollü bir
cevherleĢmedir.
Altınlı kuvars damarları, metamorfik yan kayaçlarla uyumsuz ve keskin
dokanaklara sahiptir. Damarlar tek veya zonlar halinde sürekli ve süreksiz
damarlar Ģeklindedir. Genel doğrultuları D-B, K75o-80oD, K80o-85oB olup, dik, dike
yakın ve çok azı güneye eğimlidir.
Kuvars damarlarındaki cevher minerallerini baĢlıca arsenopirit, pirit ve
hematit oluĢturur. Kuvars damarlarında, derinlere doğru arsenopirit ve pirit içeriği artarken, yüzeye yakın kesimlerde hematit yaygındır. Diğer cevher mineralleri
tennantit, stibnit, galen, sfalerit, kalkopirit, pirotin, fahlerz ve altındır. Mermerleri
kesen kuvars damarları ayrıca Ģelit içerir. Limonit, malahit, azurit ve kovellin ise
süperjen mineraller olarak gözlenir.
Kuvars damarlarının altın içeriği 1-9 ppm arasında değiĢmektedir. Altın
sadece damarların yüzeye yakın kesimlerinde limonit-hematitce zengin killeĢmiĢ
zonlarda 1-1,2 m kalınlıktaki oluk örneklerde yüksek değerler (3,1; 8,5; 14,9 ppm)
vermiĢtir. Bunların süperjen alterasyonla geliĢmiĢ ikincil zenginleĢmeler olabileceği
düĢünülmektedir. Altın tenörü derinlere doğru azalmaktadır.
Altınlı kuvars damarları Geç Kretase-Lütesiyen zaman aralığında oluĢmuĢ
bir cevherleĢmedir. Damarları metamorfik ve meteorik kökenli akıĢkanların
oluĢturduğu düĢünülmektedir.
Bölgesel metamorfizmaya uğramıĢ kayaçlar içinde bulunan altınlı kuvars
damarları sahip oldukları bu özellikler ile mezotermal altın yataklarına benzerlik
sunmaktadır. Bu yataklar, orojenik altın yatakları, türbiditler içindeki altın yatakları
olarak da tanımlanmaktadır (Groves vd., 1998).
Yapılan çalıĢmalar sonucunda Savcılı altın sahasında, ortalama 0,8 gr/ton
Au tenörlü, 111.000 ton görünür; 317.000 ton muhtemel rezerv hesaplanmıĢtır.
Ġleride yapılacak çalıĢmalarla muhtemel rezerv görünür rezerve dönüĢecektir.
Altınlı kuvars damarları tek veya zonlar halinde, doğrultu boyunca yaklaĢık
2 km devamlılığa sahip olan sürekli ve süreksiz damarlar Ģeklinde olmasına
rağmen 3 adet sondaj gerçekleĢtirilebilmiĢtir. Mermerler içindeki altınlı süt kuvars
damarlı zonlara sondaj yapılmalıdır. Kuvars damarlarının derinlik yönünde altın
tenör dağılımı araĢtırılmalıdır.
Ayrıca ruhsat sahasında %45,5 Si02, %44,30 CaO, %6,25 A.Za kalitesinde
31.500.000 ton vollastonit potansiyeli tespit edilmiĢtir. Aliöflez dağı çevresinde
yaygın olan ve S3 sondajında da kesilen vollastonit, günümüzde ekonomik olmasa
bile gelecekte değerlendirilebilinir.
Ruhsat sahası MTA adına altın ve vollastonit buluculuk hakkı alınarak
MĠGEM‟e devredilmiĢtir.