Bitlis-Mutki-Ilıcak Mahallesi mevkiinde bulunan, MTA Genel Müdürlüğü adına
ruhsatlı (AR:200805605) kuvarsit sahasının detay etüdü, 2008–32–13.08 ve 2008-32-13.05
(c) proje kot numaralı projeler kapsamında yürütülmüştür.
Bu yöredeki kuvarsit ve kuvarsşist oluşumları, öncel çalışanlarca Devoniyen yaşı
verilen Meydan formasyonu diye adlandırılan birim içerisinde yer alır.
Raporun konusu; Ruhsat sahasındaki kuvarsit-kuvarsitşist’lerin yayılım, tenör ve
rezervinin belirlenmesi çalışmalarını içermektedir.
Çalışmalar, 2007 yılında başlamış, ilk etapta bölgede yapılan prospeksiyon
çalışmalarında kuvarsitlerin varlığı belirlenmiştir. Aynı yıl kuvarsitlerin analiz sonuçlarında
yüksek SiO2 tenörleri içerdiği anlaşılmış olup, 2008 yılında önce kuvarsitlerin 1/100.000
ölçekli, sonra 1/25000 ölçekli jeoloji haritası ve 1/5000 ölçekli detay jeoloji haritası
hazırlanarak, sahanın petrografik, kimyasal, teknolojik analiz amaçlı numunelendirme
çalışmaları tamamlanmıştır.
2007 yılında kuvarsitlerin yüzeylendiği alanlardan alınan numunelerden 2 adet
kimyasal analiz amaçlı numune ruhsat sahası içerisine düşmektedir. Sahanın ruhsatı
alındıktan sonra (2008 yılında) 7 adet petrografik, 8 adet kimyasal analiz amaçlı numune ve
ruhsat sahasında yaklaşık kalınlık ve kalitede iki farklı kuvarsit olması nedeniyle, tabandaki
gri renkli kuvarsitlerden 8MT-3, onun üzerine gelen beyaz renkli kuvarsitlerden ise 8MT-2
numuneleri teknolojik analiz amaçlı alınmıştır.
Ruhsat etütleri sonucunda, tabandaki gri renkli kuvarsitlerin % 88.86 – % 93.34 SiO2,
% 1.4 – % 3.9 Fe2O3, % 0.61 – % 0.8 Na2O, % 1.0 – % 1.89 K2O, % 0.09 – % 0.24 CaO ve
% 2.8 – % 5.75 Al2O3 içerdiği, gri renkli kuvarsitlerin üzerinde yer alan beyaz renkli
kuvarsitlerin ise % 92.29 – % 95.70 SiO2, % 0.56 – % 0.73 Fe2O3, % 1.10 – % 2.30 Na2O,
% 0.09 – % 0.20 K2O, % 0.08 – % 0.38 CaO ve % 1.80 – % 3.99 Al2O3 içeriğine sahip
olduğu belirlenmiştir.
Ruhsat sahasının tümünü karekterize edecek şekilde teknolojik analiz amaçlı alınan
8MT-2 ve 8MT-3 numunelerinde yapılan zenginleştirme çalışmalarında gri renkli
kuvarsitlerin (8MT-3) kuvars standartlarına göre SiO2 değerlerinin düşük olması nedeniyle
seramik için uygun olmadığı gaz beton veya pres tuğla üretiminde kullanım imkanlarının
araştırılması gerektiği, beyaz renkli kuvarsitlerin (8MT-2) ise manyetik ayırım ile
flotasyondan daha iyi sonuçlara ulaşıldığı ve kuvars standartlarına göre seramik sanayinde
kullanıma uygun olduğu belirlenmiştir.
Ruhsat sahasında tamamlanan çalışmalar sonucunda, AR:200805605 numaralı sahada
kuvarsitlerin görünür rezervi 30.814.000 ton olarak belirlenmiştir.