Gelibolu Yarımadası’nın 20 km kuzeybatısında yer alan ve 289 km2’lik yüz ölçümüyle
ülkemizin en büyük adası olan Gökçeada’da yüzeyleyen çökel, mağmatik ve metamorfik
kayaçların jeolojik incelemesi, bu çalışmanın konusunu oluşturmaktadır.
Gökçeada’nın kuzeybatısında tektonik yükselimle dar bir alanda yüzeyleyen Mesozoyik
yaşlı Çamlıca metamorfitleri, çalışma sahasında yüzeyleyen en yaşlı kayaçtır. Çamlıca
metamorfitleri üzerinde denizaltı yelpaze çökellerinden oluşan Karaağaç formasyonu
uyumsuz olarak yer alır. Çamlıca metamorfitlerini keserek Karaağaç formasyonu içerisine
yerleşen riyolitik lav, tüf ve tüfitlerden oluşan Dağiçitepe Volkanit Üyesi çalışma sahasının en
yaşlı volkanik birimidir. Karaağaç formasyonu üzerinde uyumsuz olarak yer alan ve Saklı
liman, Ak Tepe, Yumurta Tepe, Soğucak Tepe kuzeyi, Delik Tepe, Karaçalı Tepe arasında,
Mutlu Tepe kuzeydoğusuyla Ulukaya Tepe kuzeybatısında GB-KD uzanımlı Orta Eosen yaşlı
Soğucak Formasyonu sığ denizel kumtaşı ve resifal kireçtaşından oluşur. Soğucak
Formasyonu üzerinde uyumlu olarak yer alan Üst Eosen yaşlı Ceylan formasyonu ve Ceylan
formasyonu üzerinde de uyumlu olarak yeralan Oligosen yaşlı Mezardere formasyonu, bağıl
olarak derin denizel ortamda türbid akıntılara bağlı olarak oluşmuşlardır.
Mesozoyik ve Eosen yaşlı çökel, mağmatik, metamorfik birimleri keserek, Eosen yaşlı
çökel birimler içerisine kriptodom ve dom şeklinde yerleşen ve çalışma sahasının bugünkü
sert topoğrafyasını oluşturan Oligosen yaşlı subvolkanitler, çalışma sahasında gözlenen
ikinci mağmatik evre olup, Gökçeada Domları olarak isimlendirilmiştir. Subvolkanitlerin alt
zonlarında kristalleşen ve Tepeköy’ün kuzeybatısında Mutlu ve Kargalı Dere’de yüzeyleyen
diyorit-monzodiyorit porfirler ise Mutludere sokulumunu oluşturmaktadır.
Gökçeada’nın doğusunda ve güneyinde, Oligosen yaşlı Mezardere formasyonu
üzerinde, pomza akmaları şeklinde izlenen Oligosen yaşlı Gökçeada ignimbiriti yeralır.
İgnimbiritin üzerine ise kül-blok akıntılarından oluşan Kesmekaya volkanitleri gelir. Bazaltik
andezit ile andezitik bileşimli lav ve piroklastitlerden oluşan Orta Miyosen yaşlı Eşelek
volkanitleri, Gökçeada’nın doğusunda genişçe bir alanda izlenir.
Genellikle az pekişmiş konglomera, kumtaşı ve silttaşı ile marn ara katkılarından
oluşan Üst Miyosen yaşlı Çanakkale formasyonu, Gökçeada’nın doğu, güneydoğu ve güneyinde dar alanlarda yüzeylemektedir
Gevşek, tutturulmamış, kum, silt, vb. çökellerden oluşan Kuvaterner yaşlı alüvyal
çökeller ve yamaç molozları, kendinden önce oluşmuş tüm birimler üzerinde uyumsuz olarak
yer almaktadır.
Gökçeada’nın ana tektonik yapılarını İntrapontid Okyanusu boyunca erken
Tersiyer’deki çarpışma tektoniğine bağlı olarak gelişen eğim atımlı normal faylar ve Neotektonik
dönemde gelişen sağ yanal atımlı oblik faylar oluşturmaktadır.
Gökçeada’da yürütülen genel jeokimya ve maden jeolojisi çalışmaları sonucunda; H15-
c1 paftasında, Tepeköy’ün güneybatısında Mutlu Dere, Kargalı Dere mevkilerinde 1770 ppm
ortalama Cu tenörlü 125.510.654 ton, 373 ppb ortalama Au tenörlü 17.120.838 ton, 7368
ppm ortalama Pb+Zn tenörlü 21.737.960 ton, Gökçeada yerleşim merkezinin
kuzeydoğusunda, H15-c2 paftasında Yıldız Tepe mevkiinde 1286 ppm ortalama Cu tenörlü
22.435.203 ton, 150 ppb ortalama Au tenörlü 4.406.063 ton ve H15-c1, c2 paftalarında Dibek
Tepe mevkiinde 1539 ppm ortalama Cu tenörlü 20.769.750 ton, 189 ppb ortalama Au tenörlü
2.446.100 ton görünür+muhtemel rezerv belirlenmiştir.