Bu çalışma, MTA Genel Müdürlüğü adına ruhsatlı ÖN İ.R. 11150 No’lu
Gümüşhane-Sobran (Arzular) Maden sahasındaki baz metal (Cu-Pb-Zn) ve kıymetli metal
(Au-Ag) potansiyelini belirlemek amacıyla gerçekleştirilmiştir.
1992 yılında Doğu Karadeniz Bölgesinde başlatılan altın araştırmaları ile ilgili
prospeksiyon çalışmaları sonucunda tespit edilen Sobran sahasında 1997 yılında 1⁄ 10 000
ölçekli yarı detay ve 2001 yılında 1⁄ 5 000 ölçekli detay jeolojik etüt yapılarak sahanın altın
açısından önemli olabileceği tespit edilerek MTA adına ruhsatlandırılmıştır.
Sobran (Arzular) sahasında, tabanda en yaşlı kayaç birimi olarak Üst Kretase
yaşlı flişler ve bunların üzerine uyumsuzlukla gelen Eosen yaşlı volkano-tortul kayaçlar
izlenmektedir. En genç kayaç birimi olarak andezit ve bazalt dayklar mevcuttur. Üst Jura-
Alt Kretase yaşlı kireçtaşları ise olistolit olarak görülmektedir (Şekil 4). Cevherleşme
Eosen volkanik kayaçları, özellikle andezitik lav içinde gelişmiştir.
2002 yılında Sobran (Arzular) sahasında 1⁄1 000 ölçekli detay jeolojik etüt
yapılmış ve ayrıca alterasyon zonlarının daha ayrıntılı olarak takip edilebilmesi amacıyla
alterasyon zonlarına dik olarak 9 adet yarma çalışması gerçekleştirilmiştir.
1⁄ 1 000 ölçekli ayrıntılı jeolojik etüt ile yarma çalışmaları sonucunda, Sobran
(Arzular) sahasında Eosen volkanik kayaçları içinde kıymetli metal (Au-Ag) ve baz metal
(Cu-Pb-Zn) cevherleşmeleri içeren D-B ve KD-GB doğrultulu silisifiye fay ve kırık zonları
tespit edilmiştir (Şekil5).
Gerek yarmalardan ve gerekse silisifiye alterasyon zonlarından oluk şeklinde
derlenen 60 adet jeokimyasal kayaç numunesinin analizleri sonucunda, 23 numunede 8.6
ile 0.4 gr⁄ ton arasında değişen önemli altın değerleri tespit edilmiştir.
Elde edilen tüm bu veriler ışığında cevherleşmenin derine doğru devamlılığının
araştırılması amacıyla 2003 yılında 4 lokasyonda (SB1, SB2, SB3, SB4) toplam 639.25 m
sondajlı çalışma gerçekleştirilmiştir .
Sondaj karotlarının yarılanmasıyla elde edilen 127 adet numunenin jeokimyasal
analizleri sonucunda 8 numunede 64.8, 52.4, 32, 5, 3, 3, 1.1 ve 1 gr/ton Au değerleri tespit
edilmiştir.
Bu sonuçlardan sonra, sahanın ekonomik potansiyelinin araştırılmasına yönelik
olarak 2004 yılında 4 lokasyonda (SB5, SB6, SB7, SB8) toplam 641,25 m sondaj
yapılmıştır. Söz konusu sondajlara ait 230 adet karot numunesinin analizleri sonucunda 2
numunede 51 ve 8.8 gr/ton gibi önemli altın değerleri elde edilmiştir.
Sahada 2005 yılında 5 lokasyonda (SB9, SB10, SB11, SB12, SB13) toplam
827.85 m sondaj yapılmıştır. Tüm sondajlarda dissemine, çatlak ve boşluk dolgusu
4
şeklinde pirit, galenit, sfalerit ve kalkopirit mineralizasyonu izlenmiştir . Bu örneklerde
3.89, 2.03, 1.94, 1.85, 1.2 ve 1.13 gr/t arasında değişen Au değerleri tespit edilmiştir.
Sahadaki çalışmalar 2006 yılında da devam ettirilerek 7 lokasyonda, toplam
1124.70 m. sondaj yapılmıştır.
Sonuçta Sobran (Arzular) sahasında cevherleşmenin doğrultulu ve eğim
boyunca derine doğru araştırılması amacıyla 2003-2006 yılları arasında 19 lokasyonda
toplam 3233.05 m sondaj yapılmıştır.
Tüm bu sondajların karotları yarılanmak suretiyle, toplam 1224 adet
jeokimyasal karot numunesi derlenmiş ve analizleri yaptırılmıştır.
Bu sondajlı çalışmalar sonucunda sahanın baz metal açısından önemli olmadığı,
sadece kıymetli metal (Au) açısından ekonomik olabileceği sonucuna varılmıştır.
Arama çalışmaları sonucunda yapılan rezerv hesaplamalarında sahada ortalama
0.8 gr/ton Au tenörlü 1 341 132 ton görünür rezerv tespit edilmiş, buluculuk hakkı alınarak
26.03 2007 tarihinde MİGEM’e devredilmiştir.
Söz konusu rezervden dolayı Sobran (Arzular) Au cevher yatağı, tek başına
ekonomik olarak işletilebilecek özellikte görünmemektedir. Ancak, Gümüşhane yöresinde
daha önceki çalışmalarda tespit edilen Eski Gümüşhane-Kırkpavli (~2 ton metal altın) ve
halen işletme hazırlığı yapılan özel bir şirkete ait olan Gümüşhane-Mastra altın yatağı ile
beraber değerlendirilerek, bu sahanın ekonomikliği araştırılabilecektir.