Bayburt ili ve civarında bulunan “Bayburt Taşı” olarak bilinen yapı taşlarının detay etüdü
Bayburt Valiliği’nin talebi ile MTA Genel Müdürlüğü tarafından yapılmıştır. Raporun konusu
Bayburt Taşı’nın rezerv, kalite ve yayılımının belirlenmesi amacıyla yapılan etüt çalışmalarıdır.
Bayburt Taşı; sarı-beyaz renkli, bazen beyaz zeminde yeşil benekli, bazen de sarı ve yeşil
dalgalanmalı renk karmaşığı şeklinde izlenir. Yapı taşı olarak kullanılan malzeme tüfittir.
Bayburt Taşı özellikle Jura yaşlı birimler üzerindeki Eosen yaşlı volkano-sedimanterler
Yazyurdu formasyonu içinde yer almaktadır. Bayburt taşının sertliğinin az (mohs skalasına
göre 2-3) ve ince taneli olması dolayısıyle kolay işlenmesi nedeniyle tercih edilmekte ve
albenisini artırmaktadır.
Çalışmalarımız ağırlıklı olarak Bayburt Taşı’nın işletildiği ocakların bulunduğu yerler ve
civarlarında yoğunlaşmıştır.
Bu alanlarda 1/25 000 ölçekli detay jeoloji haritası ile rezervi hesaplanacak alanlarında 1/5 000
ölçekli maden jeoloji haritaları yapılmıştır. Etüt alanlarında yarmalar açılmış, tam ve ön
teknolojik numuneler derlenmiştir. İşletmeden çıkan pasalarının değerlendirilmeleri için tras
(çimento hammaddesi), tuğla-kiremit ve zeolit hammaddelerine yönelik olmak üzere örnekler
alınmıştır. Sonuçta tras ve tuğla-kiremit için uygun sonuçlar alınmıştır. Bayburt Taşı’na
benzeyen Erikdibi-Adabaşı-Çayırözü-Gökçeli bölgesindeki tüflerin çok büyük bir potansiyele
sahip olduğu görülmüştür.
Top Tepe, Sırataşlar, Gevenli, Konakdağ ve Gümüşdamla sahalarında yapılan çalışmalar
sonucunda Bayburt taşının tahmini blok verimlerine göre rezervleri;
Görünür rezerv: 2 535 729 ton
Muhtemel rezerv : 643 070 ton
Mümkün rezerv ise: 599 200 ton olarak hesaplanmıştır.
İşletmede kayıpların azaltılması ve günün teknolojisine göre yapılacak üretimlerle Bayburt
Taşının veriminin arttırılması mümkün görülmektedir. Yıllık 15 000 ton Bayburt Taşı üretimiyle
ve mevcut kapasiteyle 10 işletmeci, tespit edilen görünür rezerv ile ihtiyacını yaklaşık 20 yıl ile
karşılayabilecektir.
Bayburt ili ve çevresinde Bayburt Taşı dışında büyük traverten yataklarının bulunduğu tesbit
edilmiştir. Bilindiği gibi travertenlerin m2 birim fiyatı 9-18 dolar olup en çok ihraç edilen
mermerler arasında yer almaktadır. Açık , koyu bej renkli ve resifal özellikli Jura yaşlı
kireçtaşları ile oniks, granit ve çakıl taşlarıda bölgenin önemli doğal taş potansiyelleri arasında
yer almaktadır.
Bayburt Taşı atıklarının tras ve zeolit olarak, kesilen parçaların eskitme ile dekoratif taş
olarak da kullanılabilir özelliklerde olması ayrıca formasyon içerisindeki bazı seviyelerin tuğlakiremit
üretimine uygun olması Bayburt Taşı’nı daha da ticari kılmaktadır.