• BOLKAR DAĞLARININ JEOLOJİSİ

ÖZ
        Bolkar Dağları, Paleozoik ve Mesozoik yaşlı "Temel Kayaları" ile kısmen de Paleosen-Eosen yaşlı "Paleo-Otokton Örtü Kayaları"ndan oluşmuştur. Temel Kayaları'nın en altında Aladağ Birliği, onun üzerinde Bolkar Dağı Birliği ve bunların da üzerinde Bozkır Birliği yer almaktadır. Bu birlikler birbirlerini tektonik olarak üzerler. Aladağ Birliği "Orta Toroslar'ın naplı yapısında en altta bulunan göreceli-otokton konumlu "Geyik Dağı Birliği"nin üzerine yaklaşık olarak kuzey-kuzeydoğudan güney-güneybatıya doğru ilerleyerek yerleşen ilk naptır. Bu nap, Devoniyen'den Üst Kretase'ye kadar değişen yaştaki şelf-türü karbonat ve silisiklastik çökel kayalarını kapsamaktadır. Aladağ Birliği içinde Üst Permiyen yaşlı Dumlugöze Formasyonu, Üst Triyas-Alt Jura yaşlı Gevne Formasyonu, Orta Jura-Alt Kretase yaşlı Çakozdağı Formasyonu, Üst Kretase yaşlı Akçaldağı ve Yavca Formasyonları ayırtlanmıştır. Bolkar Dağı Birliği, silisiklastik ve karbonat kayaları ile temsil olunan şelf-türü çökellerden oluşan ve güney-güneybatıya doğru yerleşen "köksüz" bir naptır. Bolkar Dağı Birliği'ne ait kayalar yeşil şist fasiyesi koşullarında metamorfizmaya uğramıştır. Birlik içinde hem derine ve hem de kuzeye doğru metamorfizma derecesinde bir artış görülmektedir. Bolkar Dağı Birliği içinde, Üst Permiyen yaşlı Karayelke Formasyonu, Alt Triyas yaşlı Cocakdere Formasyonu, Alt-Orta Triyas yaşlı Kızıldağ Formasyonu, Üst Triyas-Jura yaşlı Rahatdağı Formasyonu ve Üst Kretase yaşlı Öşüntepe Formasyonu ayırtlanmıştır. Bozkır Birliği; Temel kesimi haritalanabilecek boyutta büyük bir ofiyolit kütlesi ile, bunun üzerine çökelmiş pelajik kireçtaşı ve en üstte yeniden çökelen pelajik ve/veya resifal karbonatlar, spilitler ve/veya radyolaritler, "Pietra-verde tipi" yeşil tüfler ile diyabaz, serpantinit ve diğer ultramafik bloklardan ibaret bir olistostromal melanjdan oluşan kompleks bir naptır. Bazı olistolitler birkaç kilometre uzunluktadır ve kendi içlerinde kendilerine özgü istiflenmeler sunarlar. Bozkır Birliği içinde en altta Toroslar'ın değişik kesimlerinde değişik adlarla anılan Alihoca Ofiyoliti (Pozantı-Karsantı Ofiyoliti, Aladağ Ofiyoliti, Mersin Ofiyoliti) ile onun üzerinde pelajik kireçtaşlarından oluşan Üst Kretase yaşlı Çiftehan Formasyonu ve onun da üzerinde bloklu fliş ayırtlanmıştır. Bozkır Birliği'ni oluşturan tektonik bloklardan biri olan Afgan Tektonik Dilimi, yörede uzun mesafelerde izlenebilir. Bu tektonik dilimi; Triyas yaşlı oolitik kireçtaşlarından oluşan Oyukludağ Formasyonu, Dysodonta'lı kireçtaşlarından oluşan Şavklıtepe Formasyonu, Üst Jura-Alt Kretase yaşlı Bucakkışla Formasyonu ve Üst Kretase yaşlı Çukurbağ Formasyonu oluşturmaktadır. Bu birimler, birbirlerinden ayırtlanamadığı yerde "Ayırtlanmamış Mesozoik Yaşlı Birimler" adı altında değerlendirilmiştir. Bolkar Dağları'nı oluşturan "Temel Kayaları"nı, bu dağların güneyinde ve kuzeyinde örten "Örtü Kayaları" da birbirlerinden farklı özellikler sunar. Bolkar Dağları kuzeyinde, Afrika Levhası'nın kuzeye doğru dalma-batma yapması ile ilişkili olarak gelişen bir ada yayı ürünü olan volkanikler ve bunlarla ardalanan denizel çökellerin içinde bulunduğu "Ulukışla Havzası", bunun üzerinde gelişen Pliyosen ve Kuvaterner'e ait alüvyal ve gölsel çökeller ile birlikte bulunan volkanitleri de içeren "Konya-Ereğli Havzası" yer alır. Bolkar Dağları güneyinde ise Temel Kayaları'nı örten Mut ve Adana Havzaları'na ait Oligosen-Miyosen yaşlı Örtü Kayaları yüzeylemektedir.

Rapor Özellikleri
Rapor No 10776
Rapor Adı BOLKAR DAĞLARININ JEOLOJİSİ
Konu BOLKAR DAĞLARININ JEOLOJİSİ
Yer - Konum ADANA ADANA-TOROS KUŞAĞI
Dil TÜRKÇE
Yayın Tarihi 01.01.2006
Hazırlayan Birim JEOLOJİ ETÜTLERİ DAİRESİ BAŞKANLIĞI
Yazarlar ÜMİT ULU

BOLKAR DAĞLARININ JEOLOJİSİ

  • Markalar MTA
  • Ürün Kodu: DR10776
  • Stok Durumu: Stokta var
  • 434,32TL


Etiketler: 10776