• BURSA-ÇEKİRCE-KAYNARCA BÖLGESİ SICAKSU KAYNAKLARININ KORUMA ALANLARI ETÜT RAPORU

ÖZET
       
Bursa, Osmangazi Belediyesi ile MTA Genel Müdürlüğü arasında yapılan sözleşme gereği Bursa-Çekirge-Kaynarca Sıcaksu Bölgeleri'nde yer alan kaynakların ilksel konumunun yeniden kazanması, korunması ve geliştirilmesine yönelik jeolojik, hidrojeolojik ve hidrojeokimyasal çalışmaları içeren koruma alanları etüdü yapılmıştır.
        Çalışma alanı Bursa Kenti Çekirge ve Kaynarca Kaplıcaları civarıdır.
        Bursa ve Civarı; Uludağ Masifi'nin çekirdeğini oluşturan granitler ile bu çekirdeği kuşatan Uludağ Metamorfik Şistleri, Uludağ Mermer ve Yarı Mermerleri, Karakaya Formasyonu, Kalabakkaya Formasyonu, Neojen Formasyonları, Kuvaterner'e ait traverten, birikinti konisi, eski ve yeni alüvyonlardan kuruludur.
        Uludağ Karmaşığı'nın çekirdeğinde görülen granit plütonik etkinliğin örneğidir. Uludağ Mermer ve Yarı Mermerleri, Uludağ Metamorfik Şistlerin etrafını kuşatır durumdadır.
        Sahada eğim atımlı normal faylar vardır. Başlıcaları; Kükürtlü Fayı, Kaynarca-Karamustafa Fayı, Çekirge Fayı ve Horhorçeşme Deposu Fayı'dır.
        İnceleme alanındaki sıcaksu kaynakları Çekirge Grubu sıcaksu kaynakları ve Kaynarca Grubu Sıcaksu Kaynakları olarak 2 grupta toplanmaktadır.
        Çekirge Grubu Sıcaksu Kaynakları'nın sıcaklıkları 40 °C-50 °C, Na-Ca-HCO3 bileşimli mineralce fakir termal sulardır.
        Kaynarca Grubu 60 °C-85 °C sıcaklıklı ve Na-HCO3 bileşimli mineralce fakir termal sulardır.
        Bursa Büyükşehir Belediyesi ile MTA Genel Müdürlüğü arasında yapılan sözleşme gereği, Bursa Tabiat Varlıklarını Koruma Kurulu Müdürlüğü'nün de oluru alınarak Kaynarca ve Tabakhane Mevkisi'nde açılan kuyunun derinliği 750 m'dir. Kuyudan 49 °C sıcaklığında 6 l/s debide akışkan elde edilmiştir. Kaynarca Bölgesi'nde 401.80 m derinliğinde açılan kuyudan 50 l/s debide, 89 °C termalsu elde edilmiştir. Bu sonuçlar Kaynarca ve Tabakhane Bölgesi'nin jeotermal potansiyel açısından oldukça umutlu bir saha olduğunu ortaya koymuştur. Kaynarca Bölgesi'nde kaplıca işleticileri sıcak su kaynakları çeşitli etkenlerle azalıp, tamamen kurumasından dolayı özel şahıslara jeotermal sondaj tekniğine uygun olmayan sıcaksu sondajları açtırmışlardır. Halbuki MTA'nın belediye adına açmış olduğu kuyular belirli protokol ve anlaşmalar yapılarak termal turizmin ihtiyacını rahatlıkla karşılayacaktır. Bölgede yer alan sıcak su kaynaklarının en önemli sorunu kirlilik problemidir. Bursa Bölge Hıfzısıhha Enstitüsü Müdürlüğü görevlilerinin yapmış olduğu çalışmalarda bugün kullanılan birçok sıcaksu kaynağının standartlara uygun olmadığı tespit edilmiştir.
        Yapılan çalışmayla yine MTA tarafından 1976 yılında belirlenen sıcaksu koruma zon sınırlarının revizyonu yapılarak güncelleştirilmiştir. Bir çok sıcaksu kaynağının tamamen kuruduğu ve yok olduğu tespit edilmiştir.
        Koruma zon sınırları belirlenirken dünyada son zamanlarda ön plana çıkan sıcak su kaynaklarının kaptajlarının geliştirilmesi, yenilenmesi ile birlikte esas jeotermal potansiyel alanının belirlenerek koruma altına alınması hedeflenmiştir.
        Koruma alanları çalışması kaynağın her türlü kirletici dış etkenlerden korunması ve devamlılığının sağlanması amacıyla yapılmaktadır. Her sahanın litolojik özelliklerine göre; kayaçların geçirimliliği, çatlak ve kırık sistemleri gibi unsurlar göz önüne alınarak her saha için koruma alanları zon sınırlan belirlenerek bu zonlarda alınacak önlem ve öneriler belirlenir. Bahsedilen bu hususlar göz önüne alınarak Bursa-Çekirge-Kaynarca Sıcaksu Kaynakları'nın koruma alanların etütleri yapılmıştır.
        Çalışma sonucunda elde edilen verilerin sonucuna göre Karamustafa-Kaynarca-Kükürtlü ve Tabakhane civarı 1. jeotermal potansiyel alan; Çekirge Bölgesi'nde ise Vakıfbahçe-Zeyninine-Havuzlupark Kaynakları'nı kapsayan bölge 2. jeotermal potansiyel alan olarak belirlenmiştir.

Rapor Özellikleri
Rapor No 10668
Rapor Adı BURSA-ÇEKİRCE-KAYNARCA BÖLGESİ SICAKSU KAYNAKLARININ KORUMA ALANLARI ETÜT RAPORU
Konu SICAKSU-JEOTERMAL
Yer - Konum BURSA BURSA-ÇEKİRGE
Dil TÜRKÇE
Yayın Tarihi 01.07.2004
Hazırlayan Birim ENERJİ HAMMADDE ETÜT VE ARAMA DAİRESİ BAŞKANLIĞI
Yazarlar Ö. FARUK TANGAÇ

BURSA-ÇEKİRCE-KAYNARCA BÖLGESİ SICAKSU KAYNAKLARININ KORUMA ALANLARI ETÜT RAPORU

  • Markalar MTA
  • Ürün Kodu: DR10668
  • Stok Durumu: Stokta var
  • 248,60TL


Etiketler: BURSA, ÇEKİRGE, JEOTERMAL, SICAKSU, 10668