BİLEYLİKYAYLA (DOMANİÇ-KÜTAHYA) ALTIN CEVHERLEŞMESİ JEOLOJİ VE JEOKİMYA RAPORU

ÖZET
        Bu rapora konu olan çalışma ETİ Holding AŞ'ye ait Ar.28181 No'lu Kütahya-Domaniç-Kozluca Ruhsat Sahası'nın bir bölümünde yapılmıştır.
        Çalışma sahası Pontidler ve Anatolidler Jeotektonik Kuşakları'nı sınırlayan KB-GD doğrultulu Eskişehir Fayı'nın güneyinde Anatolidler Birliği içinde yer alır. Bu bölümde Anatolidler Tavşanlı Zonu ve Afyon Zonu'ndan oluşmaktadır. YB-DS metamorfizması geçirmiş kalın bir volkano-sedimanter istiften oluşan ve çalışma alanında da temsil edilen Tavşanlı Zonu güneye doğru yeşil şist fasiyesinde metamorfizma geçirmiş olan Afyon Zonu'na ait metamorfitler üzerine itilmişlerdir. Bölgede sokulum yapan ve kalkalkalen bileşimli olan çok sayıda granitoid intrüzyonu çeşitli tipte cevherleşmelerin oluşumuna neden olmuştur.
        Sahada yüzeyleyen en yaşlı kayaç birimleri Müzeyyen Metamorfitleri'ne ait Devlez Meta bazitleri ve Geyiktepe Mermerleri'dir. Bunların yaşı Üst Kretase öncesidir. Bu birimler düşey ve yanal yönde birbirine geçişlidir. Birlikte gömülme metamorfizması geçirmişlerdir. Devlez Metabazitleri amfibolitle birlikte YB-DS mavi şist fasiyesinde oluşmuş çeşitli şistlerden oluşur. Geyiktepe Mermerleri ise Devlez Metabazitleri ile olan dokanaklarına yakın kesimlerde kalkşist içerir. Paleosen yaşlı Domaniç Granodiyoriti bu birimler içine sokulum yapar. Granodiorit-mermer dokanaklarında yer yer skarn oluşumları görülür. Tüm bu birimler Paleosen sonrası yaşta granit porfir dayklarıyla kesilmişlerdir.
        Çalışmalar sırasında sahanın 1/5.000 ölçekli jeoloji haritası ve jeokimyasal etüdü yapılmıştır. Bu kapsamda sırt ve yamaçlar boyunca alınan 303 adet toprak örneği ve 58 adet kayaç örneği Au, Ag, Sb, As, Cu, Pb, Zn ve Mo İçin analiz edilmiş ve her element için dağılım haritası oluşturulmuştur. Buna göre kayaçlarda 7300 ppb, topraklarda ise 1130 ppb'ye varan Au değerleri saptanmıştır. Bu değerler Sb ve As gibi epitermal cevherleşmelere ilişkin iz bulucu elementlerce desteklenmektedir. Ayrıca Cu, Pb, Zn gibi baz metal değerleri de çok yüksektir. Au elementinin epitermal İz bulucu elementlerle, baz metallerin de kendi aralarında ve Au ile yüksek pozitif korelasyonlar vermeleri epitermal ve porfiri cevherleşmelerin varlığına ilişkin önemli verilerdir.
        Sahada iki tip cevherleşme görülür. Bunlardan birincisi Au açısından önemli görülen ve diğer iz bulucu elementlerce de desteklenen epitermal cevherleşmeler, diğeri ise skarnlara ilişkin cevherleşmelerdir. Damar tipi Au cevherleşmeleri genelde KD-GB ve KB-GD gidişli kırık hatları boyunca gelişmiştir. Bunlar çoğunlukla silisifiye, limonitize ve manganca zengin zonlar boyunca yoğunlaşmaktadır. Bu zonlar yer yer breşik özellikte olup kuvars damarcıkları da içerirler. Başlıca cevher mineralleri pirit, kalkopirit, malahit, azurit, spekülarit ve mangan oksit mineralleridir.
        Skarn tipi cevherleşmeler granitoidle mermer dokanaklarında görülür. Yer yer az da olsa Au içeren bu zonlar başlıca epidot, granat, tremolit ve aktinolit gibi tipik skarn mineralleri içerirler. Bunların bazı kesimlerinde dissemine pirit te izlenir.
        Sahada özellikle baz metallerin (Cu, Pb, Zn) çok yüksek değerler vermesi az derinde örtülü ve/veya gömülü bir porfiri sistemin varlığını olası kılmaktadır. Yakın çevrede bu tür porfiri cevherleşmelerin bulunması (Sarıçayıryayla-Topukdere, Ayıdere, Muratdere ve Tüfekçikonağı) bu olasılığı güçlendirmektedir.