BOLU KAPLICALARI ÇEVRESİNİN JEOLOJİSİ VE JEOTERMAL ENERJİ OLANAKLARI

ÖZET
        Bolu ve çevresinde, Kuzey Anadolu Fay Kuşağı'nın kuzeyi ve güneyinde farklı stratigrafik yapı gözlenmektedir.
        Paleozoik temel kayaları fay zonunun kuzey bölümünde yüzeylenmektedir. Önceki çalışmalara dayanılarak İkizoluk Formasyonu'na ait temel kaya topluluğunun en altında konglomeratik gnays yer almaktadır. Üste doğru kuvarsit, şeyl, sleyt, fillat ve rekristalize kireçtaşlarına geçer. Temel kaya topluluğu içerisinde yer alan kayrak ve fillatlar ile üzerinde konkordan olarak bulunan kireçtaşları Devoniyen yaşlıdır.
        Mesozoik yaşlı birimler, Kuzey Anadolu Fay Kuşağı güneyinde temeli oluşturmaktadır. İnce tabakalı, kil ve marn katkılı, sileksit mercekli Soğukçam Kireçtaşı Üst Jura-Alt Kretase yaşındadır ve giderek derinleşen ortamda fliş karakterindeki Vezirhan Formasyonu çökelir. Dört ayrı kaya birimine ayrılabilen formasyonun altında bazı yerlerde olistostromal konglomera gelişmektedir. Üstünde türbiditik kumtaşı, kireçtaşı ile marn, çamurtaşı ardalanmasından oluşan fliş, uyumlu olarak yer alır. Bu da üstte kumtaşı ve kireçtaşı ara tabakalı marna geçer. Bolu çevresinde marn; eski temele ait gabro ile ofiyolitik kayalardan türeme malzemeden oluşan olistostroma geçer. Üstte gelişen sığ denizel kumtaşı, marn ile uyumludur. Regresif ortam Paleosen döneminde de devam eder ve bol Nummulitli konglomera ve kumtaşı, Üst Kretase yaşlı kumtaşı ile geçişli olarak gelişir.
        Eosen yaşlı birimlere Kuzey Anadolu Fayı'nın kuzeyinde, doğu-batı uzanımlı 2-3 km'lik bir kuşak boyunca Taşlanmaktadır. Altta kumlu kireçtaşı ve kireçtaşı yer alır. Üstte ise kireçtaşı, kumtaşı, kiltaşı ve silttaşı ardalanması gelişir.
    Üst Pliyosen döneminde, Kuzey Anadolu Fay Kuşağı boyunca gelişmiş dağ arası havzalarda, çakıltaşı, kumtaşı ve silttaşının düzensiz ardalandığı kaya birimleri çökelir.
        Kuvaterner'de, doğrultu atımlı faylarla sınırlanan Bolu Havzası'nı besleyen akarsuların taşıdığı çakıl, kum, kil ve mil gibi malzemenin çökelimi ile tarıma elverişli alüvyal ovalar gelişmiştir. Tektonik etkinlik, Kuvaterner yaşlı taraça, yamaç molozu ile alüvyon yelpazelerinin gelişimini sağlamaktadır.
        Bolu ve çevresindeki en önemli magmatik etkinlik Miyosen döneminde gelişmiştir. Geniş bir alanı kaplayan volkanik ürünlerin altında aglomera, tüf ve tüfitler yer almaktadır. Bunu andezitik ve bazaltik lav çıkışları izlemiştir.
        Bolu ve çevresi, aktif tektonik bir kuşak oluşturan Kuzey Anadolu Fay Hattı üzerinde yer almaktadır. Bolu Havzası kuzey ve güneyden doğrultu atımlı faylarla sınırlıdır. İki fay hattı arasında kalan blok gerilmeye uğramakta ve blok üzerinde eğim atımlı normal faylar gelişmektedir. Bolu Havzası'nı güneyden sınırlayan doğrultu atımlı ana fayın güneyinde, bu faya verev gelen oblik özellikli birçok faydan biri Karacasu alanından geçmekte ve sıcak sulara kaynaklık etmektedir.