• TÜRKİYENİN KIYMETLİ VE YARI KIYMETLİ TAŞLARININ ARAŞTIRILMASI PROJESİ

ÖZET

Kıymetli ve yarı kıymetli taşlar (süs taşları) tarih öncesi çağlardan beri güzellik, zenginlik ve statü simgeleri olarak kullanılmışlardır. İnsanların kıymetli ve yarı kıymetli taşlara olan ilgisi yükselen hayat standartları ve artan tüketici talebine paralel olarak devamlı artmaktadır. Kıymetli ve yarı kıymetli taşlar, süs taşı olarak (mücevher malzemesi), koleksiyon yapmak, sergilemek ve dekoratif amaçlarda kullanmak için satın alınmaktadır. Ayrıca endüstriyel kullanımı olan süs taşlarına da sürekli bir talep artışı söz konusudur.
Bir malzeme kıymetli ve yarı kıymetli taş sayılabilmesi için, dayanıklı, güzel ve nadir olmalıdır. Yerkabuğunda bilinen 2700 mineral çeşidinden sadece 100 kadarı kıymetli ve yarı kıymetli taş olarak kabul görmektedir. Dünyada elmas, zümrüt, yakut ve safir kıymetli taş kategorisinde, bunların dışında kalanlar ise yarı kıymetli taş kategorisinde değerlendirilirler. Elmas dünya süs taşı piyasasında, tüm taşların değer olarak % 80?ninden fazlasını tek başına oluşturduğundan, çok özel bir konuma sahiptir.
Kıymetli ve yarı kıymetli taşlar birincil olarak; yüksek sıcaklıklı magmadan minerallerin kristalleşmesiyle, metamorfizma yani yüksek ısı ve basınç koşulları altında kristalleşme veya yeniden kristalleşmeyle, sulu çözeltilerden itibaren çökelmeyle, organik faaliyetlerle veya tüm bu etkenlerin çeşitli şekillerde birleşmesiyle oluşabilmektedir.
Bu birincil oluşumların aşınması, içlerinde bulundukları kayaçlardan mekanik olarak konsantre olması ve alüvyonlarda birikmesi ile plaser yataklar meydana gelir. Dünyada toplam kıymetli taş üretiminin değer bakımından önemli bir kısmı da birincil yataklardan değil plaser yataklardan gelmektedir.
Binlerce yıl bir çok medeniyete beşiklik etmiş olan Anadolu?da kalsedon, agat gibi yarı kıymetli taşların kullanımının 6000 yıllık bir geçmişi vardır. Kalsedon, sard, almandin gibi yarı kıymetli taşların isim kökenleri de Anadolu?dur.
Türkiye?nin kıymetli ve yarı kıymetli taşlarının araştırılmasına yönelik proje çalışmasına göre ülkemizde; şeffaf kristal diaspor, pembe turmalin, akuvamarin, lületaşı, oltutaşı, mor jadeit, çeşitli renklerde opal, kalsedon, agat , kristal kuvars, dumanlı kuvars, ametist, jasper, krizopras, kemmererit, çeşitli granatlar, nefrit, rodonit ve rodokrozit ve çeşitli renkte obsidiyenler bulunmaktadır. Bu bağlamda Türkiye?de mevcut süs taşlarının hepsi yarı kıymetli taş grubuna girmektedir.
Türkiye?de kıymetli taşların en önemlisi olan elmasın bulunması olasılığı, şu anda mevcut bilgiler ışığı altında çok düşüktür.
Kıymetli taş grubuna giren zümrütün Osmanlı döneminde Eskişehir Sivrihisar yöresinde bulunduğuna dair bazı tarihi belgeler mevcuttur ancak yapılan jeolojik gözlem ağırlıklı çalışmalarda zümrüt varlığına dair bir veri elde edilememiştir.
Türkiye?den başka dünyanın hiç bir yerinde bulunmayan iri, şeffaf, diasporlar kristallerinin, ülkemiz süs taşları arasında özel bir önemi vardır.
Ülkemizde bulunduğu söylenen, peridot (zebercet), safir, turkuaz, lapis lazuli, siyah mercan, pembe kuvars gibi süs taşlarının varlığı bu çalışmada ortaya konamamıştır.

Rapor Özellikleri
Rapor No 10434
Rapor Adı TÜRKİYENİN KIYMETLİ VE YARI KIYMETLİ TAŞLARININ ARAŞTIRILMASI PROJESİ
Konu JEOLOJİ,KIYMETLİ TAŞLAR
Yer - Konum TÜRKİYE
Dil TÜRKÇE
Yayın Tarihi 01.01.2000
Hazırlayan Birim MADEN ANALİZLERİ VE TEKNOLOJİ DAİRESİ BAŞKANLIĞI
Yazarlar ASUMAN BESBELLİ ÇİĞDEM LÜLE DOÇ. DR. İ. SÖNMEZ SAYILI DR. KEMAL TÜRELİ ERNUR ERDEM EVREN ATAKAY HANDAN ÖZCAN KORHAN ESAT NURDAN ÇELEBİOĞLU RÜKZAN TEŞREKLİ TUBA KADİRİOĞLU ZÜHRE BEKTUR

TÜRKİYENİN KIYMETLİ VE YARI KIYMETLİ TAŞLARININ ARAŞTIRILMASI PROJESİ

  • Markalar MTA
  • Ürün Kodu: DR10434
  • Stok Durumu: Stokta var
  • 372,00TL


Etiketler: AGAT, AKUVAMARİN, AMETİST, DUMANLI KUVARS, GRANAT, JASPER, KALSEDON, KEMMERERİT, KRİSTAL KUVARS, KRİZOPRAS, LÜLETAŞI, MORJADEİT, NEFRİT, OBSİDİYEN, OLTUTAŞI, OPAL, PEMBE TURMALİN, RADONİT, RODOKROZİT, ŞEFFAF KRİSTAL DİASPOR, 10434