ÖNSÖZ
        Farklı oluşum ortamı ve yapısal özelliklere sahip tektonik birliklerin yan yana geldiği yurdumuz, erimeye uygun karbonatlı ve sülfatlı kayalarla kaplı yüzeylerin genişliği bakımından Avrupa ülkeleri arasında ilk sıralarda bulunmaktadır. Kireçtaşı, dolomitik kireçtaşı, dolomit, karbonat çimentolu kumtaşı ve konglomera ile jipslerden oluşan erimeye uygun kayalar; yurdumuz yüzölçümünün yaklaşık % 35-40'ını oluşturmaktadır. Bu kadar geniş bir yüzeylenime sahip olan bu kayalarda; yeraltı ve yerüstü sularının oluşturduğu doğal mağaraların da çok yoğun bir şekilde gelişeceği şüphesizdir. Ancak bu mağaraların tamamı etüt edilmediğinden dolayı, sayıları hakkında kesin bir rakam vermek mümkün değildir. Bununla birlikte, karstik bölgelerde yapılan araştırmalara bağlı olarak ülkemizde, yaklaşık 30.000-40.000 civarında doğal mağaranın bulunabileceğini söyleyebiliriz.
        Birçok ülkede 18.yüzyıldan beri değişik amaçlarla kullanılan mağaraların önemi yurdumuzda henüz yeni yeni anlaşılmaya başlanmıştır. Özellikle 1970'lerden sonra mağara araştırmaları ve buna bağlı olarak da ekonomik amaçlarla kullanım artmıştır. Günümüzde çok sayıda mağara başta turizm olmak üzere, askeri yönden sığınak ve lojistik alan temini, kültür mantarcılığı, meyve ve sebze depolamacılığı, iyi kaliteli tulum peyniri üretimi, yeraltısuyu temini, guano ve plaser mineral çıkarımı gibi amaçlarla kullanılarak yöre ve ülke ekonomisine önemli katkılar sağlamaktadır. Bunun yanında mağaraların fiziki yapıları bölgesel jeolojik, jeomorfolojik, hidrolojik, ekolojik ve prehistorik özellik ve gelişimi karakterize ettiklerinden; bilimsel çalışmalarda da önemli verileri içlerinde saklarlar
        Ülkemizde binlercesinin bulunduğu mağaraları inceleyerek ekonomik potansiyellerini belirlemek amacıyla 1979 yılında MTA Jeoloji Etütleri Dairesi, Karst ve Mağara Araştırmaları Birimi'nce yürütülen Mağara Araştırmaları Projesi çalışmaları dahilinde, çok sayıda mağaranın etüdü yapılmıştır. Belirli bir program ve sistem dahilinde yürütülen bu çalışmalarla; başta Batı ve Orta Toroslar (Muğla, Antalya, Isparta, Konya, Karaman, İçel) olmak üzere Batı ve Doğu Karadeniz (Zonguldak, Bartın, Sinop, Gümüşhane, Bayburt, Tokat), Trakya (Kırklareli, Tekirdağ), Güney Marmara (Balıkesir, Bursa, Bilecik), Ege (İzmir, Manisa, Aydın, Denizli) Bölgelerinde bulunan mağaralar incelenerek; bu mağaraların oluşum ve gelişim özellikleri ile çevresel koşullara bağlı olarak hangi amaçlarla kullanıma uygun oldukları belirlenmiştir. Bu çalışmaları içeren 43 değişik rapor, MTA Derleme Servisi'nde mevcuttur. Belirtilen bölgelerde yaptığımız çalışmalara bağlı olarak çok sayıda mağara kullanıma açılmış veya planlama aşamasındadır.
        Oluştukları ortamlar ve yapısal özellikleri farklı tektonik birliklerden oluşan Orta Sakarya Havzası'nda (Eskişehir İli) çok sayıda mağara yer alır. Bu mağaralardan Bilecik il sınırları içerisinde bulunanları 1996 yılında Güney Marmara Bölgesi'nin (Balıkesir, Bursa ve Bilecik) Doğal Mağaraları Projesi dahilinde incelenmiştir. Bu rapora konu olan çalışmalar ile söz konusu proje doğuya kaydırılarak, belirtilen bölgedeki mağaralar bütünüyle incelenmiştir. Orta Sakarya Havzası'nın Eskişehir il sınırları içinde kalan bölümünde değişik uzunluk ve derinlikte çok sayıda mağara gelişmiştir. Halkın yaşamıyla doğrudan ilgili olan ve 31 tanesi incelenen bu mağaraların büyük bir bölümü, ekonomik olarak değişik amaçlarla kullanıma uygundur.