MANİSA İLİ-DEMİRCİ İLÇESİ-AKDERE KÖYÜ ÖN İR-664S RUHSAT NO'LU ZEOLİT SAHASI MADEN JEOLOJİSİ RAPORU

1. ÖZET
        Manisa İli Demirci İlçesi Akdere Köyü ÖN İR-6645 numaraları zeolit ruhsat sahasında, en altta geç Alt Miyosen yaşlı gölsel volkano tortul birim olan Akdere Tüfü bulunmaktadır. Akdere Tüfü'nü uyumlu olarak, Orta Miyosen yaşlı gölsel tortullardan oluşan Demirci Formasyonu üstler. Demirci Formasyonu, Hisarcık Üyesi ve Emet Üyesi'ne ayrılmıştır.
        Akdere Tüfü, riyolit bileşimli, çoğunluğu volkan camından oluşan vitrik toz/ince kül tüfüdür. Gölsel bir ortamda çökelen Akdere Tüfü; bünyesindeki volkan camının diyajenetik alterasyonu sonucu çoğunlukla bir zeolit minerali olan klinoptilolite dönüşmüş olup, ruhsat sahasındaki ekonomik zeolit yatağının ana kayasıdır ve kalınlığı 20-25 m arasında değişmektedir.
        Demirci Formasyonu'na ait Hisarcık Üyesi, egemen olarak gölsel ortamla simgelenen kumtaşı, çamurtaşı, şeyl ardalanması ile tüf ve kireçtaşı ara düzeylerinden oluşur. Birim özgül olarak, bitümlü şeyl düzeyleri içerir. Toplam-kalınlığı 150 m civarındadır. Emet Üyesi, egemen olarak gölsel ortamda çökelmiş kireçtaşı, killi kireçtaşı, dolomit, kiltaşı ve karbonatlı kiltaşı ve seyrek tüf bantlarından oluşur. Birimin kalınlığı 100 m'dir.
        Zeolit oluşumunun, PH'ı 7-9 arasında olan, Si/Al oram yüksek, alkali ve toprak alkali iyonların yeterli konsantrasyona ulaştığı bir ortamda gerçekleştiği düşünülmektedir. Bu ortam şartlarında, Akdere Tüfü'nün camsal matriksi gözenek suyunun etkisiyle, önce alüminyum silikat jeline sonuçta da önemli oranda klinoptilolit'e dönüşmüştür.
        Yapılan XRD analizleri sonucunda, Akdere Tüfü'nün mineral bileşenlerinin klinoptilolit, kuvars, plajiyoklas, mika ve opal-CT olduğu saptanmıştır. Klinoptilolit kayaç içerisinde egemen mineral olup oram % 50-70 arasında değişmektedir.
        Klinoptilolitli cevherlerin kimyasal analiz sonuçlarına göre, SiO₂ % 70.45-72.30, A1₂O₃ % 12.00-13.60, Fe₂O₃ % 0.80-2.00, CaO % 1.00-1.60, MgO % 0.60-1.60, K₂O % 4.00-4.40, Na₂O % 0.30-1.90 ve ateş zayiatı % 6.00-6.95 arasında değişen oranlarda görülmektedir.
        Ruhsat sahasında 225.000 ton görünür ve 180.000 ton muhtemel olmak üzere toplam 405.000 ton zeolit (klinoptilolit) rezervi belirlenmiştir.