ÖZET
Kuzey Carolina'da, Otto'nun yakininda saprolitin okside olmus vadoz zonu içindeki almandinlerde
(Granat) bozusma hem tane sinirlarinda, hem de granat tanelerini çapraz kesen kiriklar boyunca baslar.
Jibsit ve götitin isinsal sekilde yönlenmis lif sekilli içice büyümeleri (intergrowth) es kalinlikta olan tabakalar
yaparlar. Bu tabakalar bozusma sürerken merkezden baslayan ornatmalarla gelismislerdir. Granat yüzeyi ile
bozusma ürünlerinden olusan tabaka arasindaki dokunak keskin ve düzgündür. Granatin köseleri de
yuvarlaktir. Alttaki granat yüzeyi üzerinde genis ve belirgin yari-çukurlar (etch-pits) yoktur. Bu gözlemlere
göre, jibsit-götit tabakasi içinden türeyen ürünlerin ve/veya reaktantlarin dagilimi saprolitin okside olmus
ortami içindeki almandinlerin bozusma oranini sinirlayan düzeydir (rate-limitting step). Saprolit üzerinde
yayilan topraklar içindeki granatin yüzeyleri, üst yüzey tabakasina daha karismamis olan bozusma eriyikleri
ile dogrudan temas eder.
Toprak içinde ve (dere sedimanlarinda) bu tip "korunmamis" taneler bol miktarda, genis ve iyi gelismis
yari-çukurlar gösterirler. Bozusma ürünlerinden olusmus koruyucu yüzey tabakalarinin yoklugunda,
almandinin bozusmasi sirasinda yüzey reaksiyonunun kontrolü, tasimanin kontrolüne karsin daha baskindir.
Biyokimyasal ve biyolojik islemler jibsit ve götit tabakasinin olusmasini yada kalici olmasini açikça engeller.
Bundan dolayi toprak eriyikleri granat yüzeyi ile dogrudan reaksiyona girebilir. Saprolitteki gibi jibsit-götit
kabugunun içine yayilmak için reaktantlar yada baska ürünlere gereksinme duymazlar. Almandinin
bozusmasindaki mekanizma ile bozusma oranini sinirlayan düzeyin, bozusmanin olustugu ortamin kimyasal
durumuna dayandigi açik ve kesindir.
Saprolit: Tamamiyla bozusmus, topraksi; fakat tasinmamis kaya. Yerbilimleri Sözlügü, S.873