GÜNEYDOĞU ANADOLU BÖLGESİ ASFALTİT KÜLLERİ'NDEN MOLİBDEN,
NİKEL VE VANADYUMUN KAZANILMASI AMACIYLA LİÇİNG ARAŞTIRMASI

ÖZET
        Asfaltitler, bazen Türkiye'nin güneydoğusundakilerde olduğu gibi, yüksek oranlarda mineral madde ve nadir metaller içerirler. Nadir metaller esas olarak molibden, nikel ve vanadyumdur.
        Bu araştırma Avgamasya asfaltitinden elde edilen kül örnekleri üzerinde laboratuvar ölçeğinde kesikli katıdan özütleme (liçing) deney çalışmalarını kapsamaktadır.
        Yapılan çalışmanın amacı % 0.47 Mo, % 0.37 Ni ve % 1.07 V₂O₅ içeren küllerden, sülfürik asitle molibden, nikel ve vanadyumun katıdan özütlenmesidir. Belli başlı liçing değişkenlerinin yani asit oranı, sıvı-katı oranı, özütleme sıcaklığı ve süresi verim üzerindeki etkilerinin araştırılması, deneysel çalışmaların ağırlığını oluşturmaktadır.
        Deneyler orijinal asfaltit külleri, piroliz sürecinden elde edilen karbonsal artık külleri ve akışkan yataklı fırından elde edilen küller üzerinde yapılmıştır.
        Molibden ve vanadyum pentaoksit için % 90'nın üzerinde, nikel için ise yaklaşık % 60 liçing verimleri elde edilmiştir. Bu oranlarda elde edilen verimlerin deney koşulları şunlardır:
        Liçing sıcaklığı ve süresi 25°C ile 4 saat, 1 ton kül için 1000-1200 kg H₂SO₄, sıvı-katı oranı olarak 2.0.