1. ÖZ

EÜAŞ Genel Müdürlüğü’nün B.15.B.2.ÜAŞ.0.13.0.02.0.00.00-030.03-24915 ve

26456 sayılı yazılarında Afşin Elbistan kömür havzası E sektörünün detay hidrojeoloji etütlerinin 

yapılması ve E sektöründe işletmeye yönelik susuzlaştırma programının belirlenmesi talep 

edilmiştir. Söz konusu alanda hidrojeoloji etüdü programa alınmış ve gerçekleştirilmiştir.

Çalışma sahası genelinde yer altı suyu tablasının kurak ve yağışlı dönemlerde 3- 5 m düştüğü 

gözlenmiştir. Kaynak boşalım noktalarında, kaynak debileri dönemsel olarak değişmiş, fiziksel 

özellikler sabit kalmıştır.

Hurman Çayı’nda gerçekleştirilen gözlemler süresince, özellikle yaz aylarında (Temmuz ve Ağustos) 4 

m3/s farka ulaşan debi değişimleri, Eylül ayında ortalama 4,4 m3/s’ye ulaşmaktadır.

E sektöründe yayılım gösteren akiferlerin hidrolik parametrelerinin belirlenebilmesi amacıyla 

yapılan pompa testleri sonucunda, üst akiferin hidrolik iletkenliği 3,42E1 m/gün, depolama 

katsayısı 5,00E-1; kömür seveyesinin hidrolik iletkenliği 3,08E0 m/gün, depolama katsayısı 5,23E-2; 

karst akiferinin hidrolik iletkenliği 1,84E0 m/gün, depolama katsayısı 2,38E-4 bulunmuştur. Tüm 

akiferler birlikte değerlendirildiğinde ise hidrolik iletkenlik 2,50E0 m/gün, depolama katsayısı da 

2,45E-5 olarak hesaplanmıştır.

Yer altı sularının beslenme ve dolaşım süreçlerinin, beslenme alanlarının ve kökensel 

benzerliklerinin belirlenmesi amacıyla, iyon ve izotop analizleri sonuçları üzerinde yapılan 

değerlendirmelerde, Kuşkayası köyü yakınlarındaki lokasyon (K-1) ile S-249 nolu gidya kuyusuna ait 

suların eski sular olduğu, E-18, K-4 ve K-2 no.lu lokasyonların güncel sular olduğu, diğer 

lokasyonların ise karışım sulardan oluştukları belirlenmiştir. Havzadaki yer altı suları, 

kökensellik bakımından Ca ve HCO3 tipi sulardır.

Çalışma alanı için, Afşin Meteoroloji İstasyonu’nun 1971 ile 2012 yılları arasındaki verileri 

kullanılarak ortalama 418,73 mm yıllık toplam alansal yağış belirlenmiştir. Aynı dönemde yapılan 

sıcaklık ölçümlerine göre ise yıllık ortalama 10,38 oC sıcaklık gözlenmektedir. Turc yöntemi ile 

yapılan buharlaşma hesaplamalarına göre de 267,48 mm buharlaşma miktarı hesaplanmıştır.

Havzada, drenaj amaçlı açılacak kuyu derinlikleri kesinlikle kömür tabanının altında kalmalı, yer 

altı suyu tablasının hedeflenecek işletme taban kotuna kadar düşürülmesi sağlanmalıdır. Su 

seviyesinin kömür seviyesinin içerisinde bırakılması, işletme sırasında her an tehlike arz 

edebilecek durumlara yol açacaktır.