Trakya Havzası, batıda Yunanistan sınırları içindeki metamorfik Rodop Masifi,
kuzeyde Bulgaristan ve Türkiye sınırları içinde metamorfik-granitik kayaçlardan oluşan
Istranca Masifi, güneyde Marmara Denizi ve İstanbul Paleozoyik’i ile sınırlı bir
Tersiyer Havzası’dır. Bu coğrafik sınırlar içinde yer alan Trakya Havzası, batıya dogru
Yunanistan, güneybatıya dogru Saros Körfezi ve Ege Denizi boyunca uzanmaktadır.
Trakya Havzası’nın temelini Paleozoyik ve Mesozoyik yaşlı metamorfik ve magmatik
kayaçlar oluşturur. Temel kayalarını havzada, kuzeyde Istranca Dağları’nda, batıda
Rodop Masifi’nde, güneyde Kuzey Anadolu Fay zonu ile Sakarya Kıtası’nda ve doğuda
İstanbul Boğazı çevresinde görmek mümkündür.
Çalışma alanında şu ana kadar bilinen jeotermal doğal çıkış bulunmamaktadır.
Bununla beraber jeotermal unsurlardan genç volkanik birimler ve aktif tektonik yapılar
da görülmemektedir. Ancak çalışma sahasının yer aldığı bölgede açılmış olan derin
petrol ve kömür kuyularında jeotermik gradyan değerlerinin ortalamanın üzerinde
olması dikkat çekici olmuş, ayrıca Trakya bölgesinde 2014 yılında MTA Genel
Müdürlüğü tarafından açılan KMA-2014/7 kuyusundan 57 0C sıcaklıkta ve 30 l/sn.
debide sıcak akışkan elde edilerek bölgenin ilk jeotermal alanı ortaya çıkarılmıştır. Daha
sonra yine 2015 yılında MTA Genel Müdürlüğü tarafından açılan TS-2015/1
kuyusundan 57 0C sıcaklıkta ve 25 l/sn. debide ve KVH-2015/6 kuyusundan 42,5 0C
sıcaklıkta ve 4 l/sn. debide sıcak akışkan elde edilmiştir. Yine çalışma sahası ve
çevresinde, genel doğrultuları KB-GD olan Kırklareli Fay Zonu’nun varlığı, rezervuar
ve örtü kaya özelliğindeki birimlerin bulunması bölgenin jeotermal enerji aramaları
açısından araştırılmasını gerekli kılmıştır. Bu nedenle, MTA Genel Müdürlüğü’ne ait
AR: 201539001 ve AR: 201539002 no.lu jeotermal kaynak arama ruhsat sahalarında
gerçekleştirilen etüt (jeoloji-jeofizik) çalışmaları ile ruhsat sahalarının jeotermal
olanaklarının ortaya konması ve sondaj lokasyonu önerilmesi amaçlanmıştır.
Çalışma alanının yer aldığı bölgede temelde, Paleozoyik yaşlı, çeşitli gnays ve
şistlerden oluşan Tekedere Grubu ve pembe, beyaz renkli, iri feldspat fenokristalleri
içeren, gnaysik granitlerden oluşan Şeytandere Metagraniti yer almaktadır. Temel
birimlerin üzerine açısal uyumsuzlukla, Orta Eosen yaşlı bej, beyaz, sarı, gri renkli,
tabanda volkanik kırıntılı, kumlu, killi kireçtaşı, kumtaşı ve marndan oluşan İslambeyli
Formasyonu ile Üst Eosen yaşlı beyaz, grimsi beyaz, gri, krem, yer yer sarı renkli, bol
fosilli, kumlu-killi resifal kireçtaşlarından oluşan Kırklareli Kireçtaşı gelmektedir.
Kırklareli Kireçtaşı üzerine uyumsuz olarak, Oligosen yaşlı, kumtaşı, çakıllı kumtaşı,
çakıltaşı, oolitik kireçtaşı, Congeria’lı kireçtaşı ve killi kireçtaşı ardalanmasından oluşan
Pınarhisar Formasyonu ve kirli sarı, gri, açık kahverengi, bej renkli, yer yer kömür
bantlı, şeyl, miltaşı ardalanması ile sarımsı gri kumtaşı, yeşilimsi gri kiltaşı
ardalanmasından oluşan Orta-Üst Oligosen yaşlı Süloğlu Formasyonu gelmektedir. Tüm
bu birimler inceleme alanında mostra vermemekte ancak stratigrafik olarak yer
almaktadır. Bu birimlerin üzerine, inceleme alanı güneyinde mostra veren, Üst
Miyosen’e ait kil bantlı ve çamurlu kumtaşı ara seviyeli, beyaz, kirli beyaz, gri renkli,
gölsel kireçtaşlarından oluşan Sinanlı Formasyonu ve bu birimle yanal geçişli olarak,
inceleme alanında gözlenmeyen, sarımsı beyaz, beyaz renkli, çapraz tabakalı kumtaşı,
killi kumtaşı ile kırmızımsı, yeşilimsi renkli laminalı kiltaşı ve az tutturulmuş çakıltaşı
merceklerinden oluşan Ergene Formasyonu, bu birimlerin üzerine ise inceleme alanında
oldukça geniş alanlarda yüzeylenen Pliyosen yaşlı, kırmızı, kahverengi, açık
kahverengi, sarı, yer yer beyaz renkli, yer yer çapraz katmanlı, kötü boylanmalı,
kırmızımsı kil-mil matriksli, tutturulmamış çakıltaşı, çakıl ile kumtaşı ve kiltaşından
oluşan Trakya Formasyonu diskordansla gelmektedir. Tüm bu birimleri, özellikle dere
yataklarında, Kuvaterner yaşlı alüvyon açısal uyumsuzlukla örtmektedir.
ii
Kırklareli-Merkez-Deveçatağı AR: 201539001 no.lu jeotermal kaynak arama
ruhsat sahası kuzeyinde yer alan Bayramdere köyündeki su kaynağından bir adet ve
ruhsat sahası içindeki Deveçatağı köyündeki su kaynağından bir adet olmak üzere
toplam iki adet soğuk su numunesi alınmış, kimyasal analizleri yaptırılarak
hidrojeokimyasal değerlendirilmeleri yapılmıştır. Kırklareli-Deveçatağı köy
kaynağından alınan soğuk su örneğinin (KD-1) toplam mineralizasyon değeri 555,76
mg/l, Kırklareli-Bayramdere köy kaynağından alınan su örneğinin (KB-2) toplam
mineralizasyon değeri ise 939,93 mg/l’dir. Her iki örnekte hakim katyon Ca, hakim
anyon ise HCO3 iyonudur. Suların pH değerleri ise KD-1 örneğinde 7,5 ve KB-2
örneğinde 7,1’dir.
Ruhsat sahalarında, jeotermal enerji olanaklarını araştırmak, sahanın tektonik
yapısını ortaya çıkarmak, jeotermal anomali sınırlarının belirlemek, jeotermal açıdan
örtü ve rezervuar olabilecek temel birimlerin derinliği ve yanal uzanımlarını belirlemek
amacıyla jeofizik elektrik çalışmaları (65 nokta DES ölçüsü) ve jeofizik
manyetotellürük etüt çalışmaları (63 adet istasyonda MT ve AMT ölçüsü)
gerçekleştirilmiştir.
Çalışma sahasında, ısı kaynağı olarak yorumlanabilecek genç mağmatik
oluşumlara rastlanılmamaktadır. Sahada ortaya çıkarılan jeotermal bulgular, jeotermal
sistemin ısı kaynağı olarak, büyük oranda gradyan etkisini göstermektedir. MTA Genel
Müdürlüğü tarafından önceki yıllarda yapılan jeotermal araştırma kuyularında (KMA-
2014/7, TS-2015/1 ve KVH-2015/6) ortalama 0,37 0C/10 m değeri hesaplanmış olup
jeotermal gradyan ortalama değerinin bir miktar üzerindedir. Ayrıca bölgedeki ana
tektonik yapı olan Kırklareli Fay Zonu, derinlerden ısıyı taşıyan-transfer eden bir fay
özelliğindedir. Dolayısıyla buradaki jeotermal sistemin ısıtıcı unsurlarından birinin de
bu tektonizmanın etkisi olacağı düşünülmektedir. Çalışma sahası ve çevresinde yer alan
birimlerden Üst Eosen yaşlı Kırklareli Kireçtaşları ve Paleozoyik yaşlı Tekedere
Grubu’na ait gnayslar jeotermal rezervuar özelliği taşımaktadır. Jeotermal sistemin örtü
birimleri ise Üst Miyosen yaşlı Sinanlı Formasyonu ve Orta-Üst Oligosen yaşlı Süloğlu
Formasyonu’dur. Sahanın beslenme yönünün bölgenin kuzey kesimlerinden olduğu
düşünülmektedir.
Proje çalışmaları sonucunda, jeolojik ve jeofizik etüt verilerinin birbirini
desteklemesiyle, 1/25.000 ölçekli E18-c3 paftasında yer alan, AR: 201539002 no.lu
Kırklareli-Pınarhisar-Osmancık jeotermal kaynak arama ruhsat sahasında P58 no.lu
jeofizik DES noktasında (X: 4601475, Y: 533400, Z: 172 m, ED50, koordinatlarında),
1.500±100 metre derinliğe sahip bir jeotermal araştırma sondajı önerilmiştir. AR:
201539001 no.lu Kırklareli-Merkez-Deveçatağı jeotermal kaynak arama ruhsat
sahasında ise yapılan jeolojik ve jeofizik etüt çalışmaları sonucunda sondaj lokasyonu
için uygun anomali tespit edilememiştir.
Rapor Özellikleri | |
Rapor No | 13942 |
Rapor Adı | KIRKLARELİ-MERKEZ-DEVEÇATAĞI AR: 201539001 VE PINARHİSAR-OSMANCIK AR: 201539002 NO.LU JEOTERMAL KAYNAK ARAMA RUHSAT SAHALARI JEOTERMAL ETÜT (JEOLOJİ-JEOFİZİK) RAPORU |
Konu | JEOTERMAL ETÜT JEOLOJİ JEOFİZİK |
Yer - Konum | KIRKLARELİ-MERKEZ |
Dil | TÜRKÇE |
Yayın Tarihi | 2020 |
Yazarlar | Dr. Lütfi TAŞKIRAN Sultan BOSTAN Gürsel ARSLAN |
KIRKLARELİ-MERKEZ-DEVEÇATAĞI AR: 201539001 VE PINARHİSAR-OSMANCIK AR: 201539002 NO.LU JEOTERMAL KAYNAK ARAMA RUHSAT SAHALARI JEOTERMAL ETÜT (JEOLOJİ-JEOFİZİK) RAPORU
- Markalar MTA
- Ürün Kodu: DR13942
- Stok Durumu: Stokta var
-
524,95TL
Etiketler: KIRKLARELİ-MERKEZ-DEVEÇATAĞI AR: 201539001 VE PINARHİSAR-OSMANCIK AR: 201539002 NO.LU JEOTERMAL KAYNAK ARAMA RUHSAT SAHALARI JEOTERMAL ETÜT (JEOLOJİ-JEOFİZİK) RAPORU