Refrakter maddeler içinde önemli bir yer isgal eden magnezit cevherinin üretimi, zenginlestirilmesi,
kalsinasyonu ve sinterlestirilmesi, Dünya ve Türkiye'deki rezervleri, ihracati, tüketim alanlari, bu konularda
yapilmasi gereken yatirimlar, yaratacagi katma deger, dis ticarette etkisi bu raporun ana konularini teskil
etmektedir.
1.1 Magnezitin Tanimi, Siniflandirilmasi ve Bulunus Sekli
Magnezyum karbonat, yani kimyasal formüllü MgCO3 olan magnezitin teorik olarak % 47.6'si MgO, %
52.4'ü CO2'dir. MOHS sertligi 3.5-4.5 olup, yogunlugu 2.5-3.2 gr/cm arasinda degismektedir. Magnezit dogal
olarak iki kristal formda bulunmaktadir.
a. Kristalin veya Makrokristalin (Spatik) Magnezit: Nadiren saf olarak bulunmakta, fazla
miktarda demir, kireç ve silika içermektedir. Karbonatli kayaçlarda ramplasman seklinde olusur. Daha çok
yasli kayaçlarla birlikte bulunmaktadir. Çesitli refrakter uygulamalarinda içerdigi demir oranina göre "düsük
demirli", "demirce zengin" olarak adlandirilmaktadir. En yaygin minerali Brunaerit olup Avusturya,
Çekoslovakya, Ispanya, ABD, Brezilya, Çin, SSCB ve K. Kore'de bulunur.
b. Kriptokristalin veya Jel Magnezit: Kristalin magnezite göre çok daha yüksek saflikta olup,
hemen hemen hiç demir içermemektedir. Serpantinleri genellikle damar, filon, mercek seklinde kesmekle
birlikte serpantin kayaçlarinin üzerindeki kapali basenler içinde tortul horizonlar seklinde de bulunmaktadir.
Magnezitin esas rengi beyaz olmakla birlikte, içerdigi impürite oranlarina göre beyazdan koyu
kahverengiye kadar çesitli renklerde olabilir. Serpantinin alterasyon ürünü olan kriptokristalin magnezit,
Yunanistan, Türkiye, Yugoslavya ve Hindistan'da bulunur. Magnezit tabiatta bulundugu sekliyle kullanilmaz
ve magnezya (MgO) haline dönüstürürlür. Bu islem, kullanim alanina göre 800-2000°C'de kalsinasyonla
gerçeklestirilebilir. Kullanim sicakligina göre "kostik kalsine (veya kostik)" "sinter" veya "fused" magnezya
elde edilir. Magnezyayi deniz ve göl sularinda bulunan MgCl2 tuzundan da elde etmekte mümkündür. Bu tip
magnezya, bazen sentetik magnezya olarak da adlandirilir.