Doğu Akdeniz Jeotermal Enerji Aramaları Projesi ile Şanlıurfa ili sınırları içinde
yer alan ve Karaali Kaplıcası’nın kuzeyinde kalan, MTA Genel Müdürlüğüne ait AR:
2009/02, AR: 2009/03, AR: 2009/04, AR: 2009/05 ve AR: 2009/06 no.lu jeotermal
kaynak arama ruhsat sahalarının jeotermal potansiyelinin ortaya konması amaçlanmıştır.
Çalışma alanlarının içinde kaldığı bölgede, temelde Üst Kretase-Üst Paleosen
yaşlı Germav Formasyonu yer almaktadır. Çalışma alanlarında yüzlek vermeyen birim,
bölgede yapılan derin sondajlarda izlenmiştir. Çalışma alanlarında yüzeyleyen en yaşlı
birim Midyat Grubu’na ait Gaziantep Formasyonu Çörtlü Kireçtaşı Üyesi’dir.
Gaziantep Formasyonu Çörtlü Kireçtaşı Üyesi üzerine Alt Oligosen-Alt Miyosen yaşlı
Fırat Formasyonu, onun da üzerine uyumsuzlukla Orta-Üst Miyosen yaşlı Şelmo
formasyonu gelir. Şelmo Formasyonu Üst Miyosen-Pliyosen yaşlı Karacadağ
Volkanitleri Kördis Bazaltı üyesi tarafından örtülür. En üstte ise Kuvaterner yaşlı
alüvyon uyumsuzlukla yer almaktadır.
Çalışma alaları ve güneyinde bulunan Karaali jeotermal alanının içerisinde
bulunduğu Akçakale grabeni, Miyosen sonrası oluşan tektonizmanın son ürünlerinden
biridir. Çalışma alanının kuzeyinde Bozova fay sistemine paralel, çok sayıda KB-GD
doğrultulu sağ yanal doğrultu atımlı fay gelişirken Çamlıdere nahiyesinin kuzeyinden
itibaren yaklaşık K-G uzanımlı normal fayların oluşturduğu, Geç Miyosen ve sonrası
yaşlı Akçakale graben sistemi oluşmuştur.
Çalışma alanlarında jeotermal sistemin örtü kayacını Orta-Üst Miyosen yaşlı
Şelmo Formasyonu oluşturmaktadır. Rezervuar kayaç, kireçtaşlarından oluşan Fırat
Formasyonu ve Gaziantep Formasyonu Çörtlü Kireçtaşı Üyesi’dir. Sahada jeotermal
sisteme ısı kaynağı oluşturabilecek, bilinen bir magmatik sokulum gözlenmemektedir.
Sistemin, çalışma alanlarının içinde yer aldığı Akçakale grabenini oluşturan faylar ile
derinlere süzülerek ısınan ve yoğunluk farkı ile yükselen akışkan sayesinde oluştuğu
düşünülmektedir.
Çalışma alanlarında jeotermal su kullanımına yönelik bir faaliyet olmamakla
birlikte sulama amaçlı açılmış 300 m derinliğe kadar olan kuyularda 29,7 oC’ye kadar
sıcaklıklar ölçülmüştür. Bölgede çalışma alanının güneyinde bulunan Karaali jeotermal
alanında 200-350 m arası derinlikte ve 39-51 oC arası sıcaklığı olan sera ısıtması ve
kaplıca turizmi amaçlı açılmış çok sayıda kuyu bulunmaktadır. Ayrıca bu sahada 1.003
m derinlik ve 57 oC sıcaklığa sahip bir sıcak su kuyusu olduğu bilgisi Şanlıurfa İl Özel
İdaresi yetkililerinden edinilmiştir. Kimyasal analiz sonuçlarına göre MTA Genel
Müdürlüğü’ne ait ruhsatlı sahalarda sulama amaçlı açılmış kuyulardan, Karaali
kaplıcasından ve civarındaki seralardan alınan örneklerin, Piper diyagramına göre
iyonların hiçbiri %50’yi geçmeyen karışık bileşimli sular sınıfında olduğu tespit
edilmiştir. Ayrıca suh-47 örneği hariç tüm suların Ca-HCO3’lı sular sınıfında olduğu
görülmektedir.
AR: 2009/03 no.lu jeotermal kaynak arama ruhsat sahasında ve Çamlıdere-
Mutluca bölgesinde yer alan birleşik diğer 4 adet jeotermal kaynak arama ruhsat
sahasında (AR: 2009/02, AR: 2009/04, AR: 2009/05 ve AR: 2009/06) düşey elektrik
sondaj ve (DES) ve doğal potansiyel (SP) yöntemleri kullanılarak gerçekleştirilen
jeofizik çalışmaların değerlendirilmesi sonucunda, eski havaalanı bölgesinde yer alan
AR: 2009/03 no.lu jeotermal kaynak arama ruhsat sahasında herhangi bir jeotermal
anomaliye rastlanılmamıştır. Çamlıdere-Mutluca bölgesinde yer alan birleşik 4 adet
jeotermal kaynak arama ruhsat sahasında (AR: 2009/02, AR: 2009/04, AR: 2009/05 ve
2
AR: 2009/06) ise alan bazında yapılan çalışma ve değerlendirmeler sonucunda AR:
2009/02 no.lu jeotermal kaynak arama ruhsat sahasında, jeotermal etkiden
kaynaklanabileceği düşünülen, E DES profilinin U210-U252 ve H DES profilinin
U104-U102 DES noktaları bölgesine denk gelen, düşük özdirençli yapıların var olduğu
saptanmıştır.
Çalışma alanlarında gerçekleştirilen jeoloji, hidrojeoloji, jeokimya ve jeofizik
etüt çalışmalarla elde edilen tüm verilerin birlikte değerlendirilmesi sonucunda, çalışma
alanlarından AR: 2009/03 no.lu jeotermal kaynak arama ruhsat sahasında herhangi bir
jeotermal aktivite belirtisine rastlanmamış ve bu nedenle bu sahada herhangi bir sondajlı
çalışmaya gerek duyulmamıştır. Çamlıdere-Mutluca bölgesinde yer alan birleşik 4 adet
jeotermal kaynak arama ruhsat sahasından (AR: 2009/02, AR: 2009/04, AR: 2009/05 ve
AR: 2009/06) AR: 2009/02 no.lu jeotermal kaynak arama ruhsatında olmak üzere U210
DES noktasına temel birimlere ulaşacak derinlikte 700±70 m bir gradyan sondajı ve
U104 DES noktasına da yine temel birimlere ulaşılmak üzere 350±50 m bir araştırma
sondajı yapılması uygun görülmüştür.