ÖZ
Eskiden beri insanların en temel ihtiyaçlarından birisi olan enerjiye olan talebi
kentleşme, sanayileşme, artan nüfus gibi sebeplerden dolayı giderek artmaktadır. Fosil
yakıtların rezervlerinin tükenmesi ve yenilenememesi, maliyetlerinin yüksek olması ve çevreye
olumsuz etkileri gibi sebepler rüzgâr, güneş, jeotermal gibi yenilebilir enerji kaynaklarının
önemini arttırmıştır. Jeotermal enerji de bu bakımdan düşük maliyetli, temiz, çevreye olumsuz
etkilerinin oldukça az olması (en düşük CO2 emisyonu) ve çok amaçlı ısıtma uygulamaları için
uygun olması sebebiyle yenilenebilir alternatif bir enerji kaynağı olarak öne çıkmıştır (Kayadibi
vd., 2022).
Enerji kaynaklarımızı çeşitlendirmek ve verimli kullanmak için jeotermal enerji
kullanımının arttırılması ve yeni jeotermal sahaların bulunması önem kazanmaktadır. Bu
kapsamda, Maden Tetkik ve Arama Genel Müdürlüğü Jeoloji Etütleri Dairesi bünyesinde
“Kuzey Anadolu Fay Zonu ve Doğu Anadolu Fay Zonu Boyunca Gelişmiş Havzaların
Jeotermal Enerji Potansiyellerinin Uzaktan Algılama ve Coğrafi Bilgi Sistemleri (CBS)
Yöntemleri ile İncelenmesi” başlıklı proje çalışmaları 2018 yılında başlatılmıştır. Çalışmanın
amacı; Kuzey Anadolu Fay Sistemi (KAFS) ve Doğu Anadolu Fay Sistemi (DAFS) boyunca
gelişmiş havzaların (KAFS: 21 havza ve DAFS: 5 havza) jeotermal enerji potansiyellerinin
uzaktan algılama ile başlayan jeolojik, tektonik, hidrojeolojik çalışmaları ile devam eden ve
tüm verilerin CBS ortamında değerlendirildiği bir çalışma gerçekleştirmektir (Kayadibi vd.,
2022).
Projenin amacı kapsamında her havzada uzaktan algılama ve coğrafi bilgi sistemi
(CBS), jeoloji, tektonik ve hidrojeoloji (su kimyası ve izotop analizleri) çalışmalar
gerçekleştirilmiştir. Uzaktan algılama çalışmaları kapsamında; gündüz/gece çekim ASTER,
Lansdat 7 ETM+ ve Landsat 8 uydu görüntülerinin termal bantlarından hesaplanan yüzey
sıcaklık anomali haritaları üretilmesi, ASTER görüntülerinden hidrotermal alterasyon
zonlarının (özellikle jeotermal sistemler ile ilişkili) haritalanması ve yüzeysel deformasyonları
belirlemek için InSAR analiz çalışmaları gerçekleştirilmiştir. Ayrıca alterasyon zonlarından
alınan örneklerin laboratuvarda spektral ölçüm ve analizleri ile hidrotermal alterasyon
mineralleri tespit edilerek elde edilen sonuçların doğrulamaları için XRD analizleri yapılmıştır.
Jeolojik çalışmalar kapsamında; mevcut 1:100.000 ölçekli açınsamalı haritalar ve literatür
verilerinden yararlanılarak havzaların rölyef haritası üzerinde üç boyutlu jeoloji haritaları,
dikme kesitleri ve enine kesitler hazırlanmış ve kayaçların litolojik özellikleri yazılmıştır.
Tektonik çalışmalar kapsamında; MTA diri faylar, 1:100.000 ölçekli açınsamalı haritalarda yer
ii
alan faylar, 1:25.000 ölçekli MTA TJVT verileri ve literatürde yer alan faylar, arazi
çalışmalarında belirlenen faylar kullanılarak havzaların tektonik yapı haritaları hazırlanmış ve
arazi çalışmaları sırasında fay düzlemlerinden kinematik veriler toplanarak stres analizleri
yapılmıştır. Böylelikle, havzaya ilişkin stres yönleri belirlenerek fay ve fay sistemlerinin yeraltı
suyu taşıma potansiyelleri değerlendirilmiştir. Hidrojeolojik çalışmalar kapsamında;
hidrojeolojik dikme kesiti hazırlanmıştır. Uzaktan algılama, jeolojik, tektonik, hidrojeolojik
çalışmalar sonucunda elde edilen alansal veri katmanları, CBS ortamına aktarılmış ve sonuçlar
değerlendirilmiştir (Kayadibi vd., 2022).
Bu rapor, söz konusu proje kapsamında Vezirköprü (Samsun) havzasında 2018 yılında
gerçekleştirilen çalışmaları kapsamaktadır.
Rapor Özellikleri | |
Rapor No | 14448 |
Rapor Adı | KUZEY ANADOLU FAY SİSTEMİ ve DOĞU ANADOLU FAY SİSTEMİ BOYUNCA GELİŞMİŞ HAVZALARIN JEOTERMAL ENERJİ POTANSİYELLERİNİN UZAKTAN ALGILAMA ve COĞRAFİ BİLGİ SİSTEMLERİ (CBS) YÖNTEMLERİ İLE İNCELENMESİ: 11- VEZİRKÖPRÜ (SAMSUN) HAVZASI |
Konu | UZAKTAN ALGILAMA, JEOLOJİK,TEKTONİK,HİDROJEOLOJİK,CBS YÖNTEMİ KULLANILARAK JEOTERMAL ENERJİ ARAMA |
Yer - Konum | SAMSUN-VEZİRKÖPRÜ |
Dil | TÜRKÇE |
Yayın Tarihi | 2024 |
Yazarlar | Önder KAYADİBİ Serap ARIKAN Hafize AKILLI Akın KÜRÇER Beliz AKSOY Yeliz BAYRAKTAROĞLU F. Melis BAYINDIR Orhan TATAR Halim MUTLU Macit KARADAĞLAR |
KUZEY ANADOLU FAY SİSTEMİ ve DOĞU ANADOLU FAY SİSTEMİ BOYUNCA GELİŞMİŞ HAVZALARIN JEOTERMAL ENERJİ POTANSİYELLERİNİN UZAKTAN ALGILAMA ve COĞRAFİ BİLGİ SİSTEMLERİ (CBS) YÖNTEMLERİ İLE İNCELENMESİ: 11- VEZİRKÖPRÜ (SAMSUN) HAVZASI
- Markalar MTA
- Ürün Kodu: DR14448
- Stok Durumu: Stokta var
-
480,98TL
Etiketler: KUZEY ANADOLU FAY SİSTEMİ ve DOĞU ANADOLU FAY SİSTEMİ BOYUNCA GELİŞMİŞ HAVZALARIN JEOTERMAL ENERJİ POTANSİYELLERİNİN UZAKTAN ALGILAMA ve COĞRAFİ BİLGİ SİSTEMLERİ (CBS) YÖNTEMLERİ İLE İNCELENMESİ: 11- VEZİRKÖPRÜ (SAMSUN) HAVZASI