Eskişehir-Sivrihisar-Kızılcaören ‘‘Barit-Fluorit-Nadir Toprak Elementleri ve Toryum İçeren Kompleks Cevher Yatağı’’na benzer yeni yatakların araştırılması amacı ile ‘‘Maden Ön Etütleri Projesi’’ kapsamında; 2014 yılında, Eskişehir İli, Sivrihisar İlçesi kuzeyinde prospeksiyon çalışmaları gerçekleştirilmiştir. Bu çalışmalar sonucunda belirtilen cevherleşmeler açısından önemli görülen alan için ruhsat talebinde bulunulmuş ve S:201400199 No’lu saha MTA Genel Müdürlüğü adına ruhsatlandırılmıştır. Talebe konu olan cevherleşmelere yönelik çalışmalar sürdürülürken, bir yandan da ruhsat sahasında geniş yüzlekler veren ofiyolitik kayaçlar, ofiyolitlerle ilişkili cevherleşmeler (Cr, Ni, Au, Cu) açısından incelenmiştir. Bu incelemeler sonucunda, Sivrihisar İlçesi, Karaburhan Köyü civarında yer alan Karaburhan krom ocağı ve çevresi krom cevherleşmesi açısından araştırmaya değer bulunmuştur. Krom cevherleşmesine yönelik yapılmış olan, detay etüt ve sondajlı arama çalışmalarına ilişkin bulgu ve sonuçlar bu raporun konusunu oluşturmaktadır.

2015 yılında ‘‘Maden Ön Etütleri Projesi’’ kapsamında, açık ve yer altı işletme yöntemleriyle krom üretimi yapıldığı tespit edilen kesim ve yakın çevresini kapsayan 128 hektarlık alanın 1/1000 ölçekli maden jeoloji haritası hazırlanmıştır. Ancak, desandre girişinden belirli bir metre ilerlendiğinde, tahkimatların güvenli olmadığı ve ocak içerisinde bulunan baş yukarıda yapılan incelemelerde de yer altı su seviyesinin üst kotlara kadar yükseldiği tespit edildiğinden galeri etüdü yapılamamıştır. Sondajlı arama çalışmalarının sağlıklı olarak yürütülmesi açısından yer altı ve yerüstü verilerinin birlikte değerlendirilmesinin önemi göz önünde bulundurularak, geçmiş yıllarda ruhsatın uhdesinde olduğu ve krom ocağından üretim yapan özel şirketin vermiş olduğu faaliyet raporları MİGEM’den talep edilmiştir. Bu talep doğrultusunda, imalat planları adı altında geçmiş yıllarda üretim amacıyla açılmış olan galerilere ait 1/500 ölçekli planlar elde edilmiştir. Galeri planlarının ölçeği 1/1000 ölçeğine küçültülüp, desandre girişi baz alınarak 1/1000 ölçekli maden jeoloji haritası üzerine yerleştirilmiştir. Ayrıca faaliyet raporlarından, yüzeyde (1100 m kotunda) 5 m kalınlıkta gözlenen saçınımlı-masif bantlı cevherin derinlik devamında yaklaşık 25-30 m’ye kadar olan bölümü açık ocakla, ESK-7 ve ESK-4 no’lu sondajlar arasında kalan yaklaşık 300 m’lik bölümünün ise 998 m kotuna kadar yeraltı yöntemiyle üretildiği tespit edilmiştir. Yeraltı ve yüzey verileri birlikte değerlendirilerek, KB-GD doğrultulu dunitler içerisinde yataklanmış ve 65^o-70^o ile KD’ya eğimli, saçınımlı, saçınımlı-masif bantlı kromit cevherleşmesinin doğrultu ve derinlik devamlılığını belirlemek amacıyla 14 farklı lokasyonda, 35 sondaj kuyusunda toplam 6199,70 m sondajlı arama gerçekleştirilmiştir.

Yapılan sondajlardan 28’inde, 20 cm’den 21,40 m’ye ulaşan kalınlıklarda cevher ya da cevherli zon olarak adlandırılabilecek seviyeler kesilmiştir. Cevherli seviyelerin içinde bulunan steril ya da çok düşük tenörlü kesimler de göz önünde bulundurulduğunda zon tenörlerinin %1,00-39.10 Cr₂O₃ arasında değiştiği söylenebilir.

Sondajlara ait tüm analiz sonuçlarına dayanan bir veri tabanı oluşturularak, istatistik çalışması gerçekleştirilmiştir. 1,456 veri değerlendirilmiş olup, tenör değerleri % 0-39.10 Cr₂O₃ arasında değişirken, ortalama değer % 2,94 Cr₂O_3, ortanca değer ise % 0,7 Cr₂O₃’dir.

Farklı tenör aralıklarında analiz sonuçlarının tenör dağılımı, Histogram ile incelenmiştir. Buna göre, verilerin % 81,80’i % 0-3,5 Cr₂O₃ tenör aralığında yer almakta olup, düşük tenörlü bir cevherleşme söz konusudur.

Analiz sonuçlarının hangi tenör aralığında yoğunlaşarak popülasyon oluşturduğu ve jeolojik limit tenörü belirlemek amacıyla Log Olasılık Grafiği çizilmiş ve üç ayrı popülasyon belirlenmiştir % 0-5,25 Cr₂O₃ arası düşük tenörlü % 5,25-29,75 Cr₂O₃ arası orta-yüksek tenörlü, % 29,75 Cr₂O₃ ve üstü yüksek tenörlü popülasyonu temsil etmektedir. % 5 Cr₂O₃ değeri jeolojik limit tenör olup, tam teknolojik test çalışmasında % 3,2 Cr₂O₃ besleme tenörü ile satılabilir nitelikte bir konsantre elde edildiği için, jeolojik limit tenör yaklaşık % 3,5 Cr₂O₃ olarak belirlenmiştir. Arama çalışmaları, eski yıllarda üretim yapılan kotun altından devam ettiği ve derine inildikçe kalınlık ve tenörün azaldığı gerçeğinden yola çıkarak, % 7 Cr₂O₃ tenör değeri için de kaynak tahmin çalışması yapılmıştır. Çalışmamızda bu değerlerin üstü cevher kabul edilmiştir.

Kesit-Blok Yöntemiyle yapılan hesaplama sonucunda 201400199 No’lu ruhsat sahasında jeolojik limit tenör olarak belirlenen ≥ % 3,5 Cr₂O_3,  ≥ % 7 Cr₂O₃ ve üretime yönlendirilebilme olasılığı bulunan ≥ % 10 Cr₂O₃ için de kaynak tahmini yapılmıştır.

Tam Teknolojik Test çalışmasına göre satılabilir nitelikte bir konsantre elde edilmiştir. Karot halinde alınan serpantinleşmiş ultramafik kayaç numunesinin; başlıca kromit, manyetit ve serpantin minerallerinden oluştuğu, Cr₂O₃ tenörünün % 3,20 olduğu, manyetit oranının ise % 2,60 olduğu tespit edilmiştir. Zenginleştirme deneyleri fraksiyonel olarak gerçekleştirilmiş, (-250+150 µm, -150+75 µm, -75 µm), sallantılı masa kullanılmıştır. %82,05 verimle, % 42,04 Cr₂O₃ tenörlü toplam konsantre elde edilmiştir_. Manyetit ise konsantrelerde belirgin bir zenginleştirme göstermemiş, en çok ~% 7 oranına çıkabilmiştir.

Ayrıca ruhsat sahasında yer alan Karkın Köyünün kuzey ve kuzeybatısında NTE aramalarına yönelik olarak da 7 lokasyonda toplam 1681,9 metre sondaj çalışması gerçekleştirilmiş olup, karot örneklerinin analiz sonuçlarında NTE ve feldispat açısından herhangi bir ekonomik bulguya rastlanmamıştır.

2016 yılında ruhsat sahasının genelinde gerçekleştirilen prospeksiyon ve jeokimyasal amaçlı örnekleme çalışmalarıyla proje sonlandırılmıştır.

Bu rapor 2018 yılında Çolakoğlu vd., tarafından yazılan ‘‘Eskişehir-Sivrihisar Karaburhan Köyü AR:201400199 (ER:3313892) Nolu Krom Ruhsat Sahası Buluculuk Talebine Esas Maden Jeolojisi ve Kaynak Tahmin Raporu’’ adlı rapordaki verilerin aynısı kullanılarak yazılmıştır.