ÖZET

Bu çalışmada, Malatya (Sofular-Kuluncak) bölgesindeki karbonatlı kayaçların kökeninin ortaya çıkarılması amaçlanmış olup, bölgedeki karbonatlı kayaçların sıvı kapanım analizlerine ağırlık verilmiştir. Çünkü sıvı kapanımları, maden yataklarının oluşum sıcaklıkları, basınç koşulları, cevherleşmeye neden olan çözeltilerin yoğunluğu ve bileşimi gibi konularda bilgi vermesi açısından oldukça önem taşımaktadır.

Doğu Anadolu Malatya (Sofular- Kuluncak) bölgesindeki siyenotoidik ve karbonatlı kayaçlar; petrografik, XRD, jeokimyasal ve ağırlıklı olarak sıvı kapanım analizi açısından irdelenmiştir. Yapılan sıvı kapanım incelemelerinde kalsit minerallerinde çalışılmış olup, birincil kökenli iki fazlı ve birincil kökenli çok fazlı kapanımlar tespit edilmiştir. Birincil kökenli iki fazlı kapanımların (L+V) ortalama homojenleşme sıcaklığı (Thort) 110 oC ile 375 oC arasında, tuzluluklarının ortalama eşdeğeri (Sort) %0.7-23.2 NaCl eşdeğeri arasında, yoğunluklarının ise ortalama kütle yoğunluğu (Dort) 0.69-1.29 g/cm3 arasında değiştiği saptanmıştır. Birincil kökenli üç fazlı kapanımların (L+V+S) ortalama homojenleşme sıcaklığı (Thort) 170-330 oC arasında, tuzluluklarının ortalama eşdeğeri (Sort) %5.1-43.32 NaCl eşdeğeri arasında, yoğunluklarının ise ortalama kütle yoğunluğu (Dort) 0.80-0.97 g/cm3 arasında değiştiği saptanmıştır. Yapılan ölçümler sonucu elde edilen tuzluluk (%NaCI eşdeğeri) değerleri incelendiğinde cevherleşmenin oluşumunda iki farklı hidrotermal fazın etkin olduğunu söylemek mümkündür. Hidrotermal akışkanların oluşturduğu cevherleşmede, birinci faz yüksek tuzluluğa (~ %40 NaCI) ve buna bağlı olarak yüksek yoğunluğa (~1.1g/cm3) sahip akışkanların oluşturduğu faz iken, ikinci faz ise düşük tuzluluk (~ %4 NaCI) ve düşük yoğunluğa (<1 g/cm3) sahip akışkanların oluşturduğu faz olduğu düşünülmüştür.