Trakya Havzası, batıda Yunanistan sınırları içindeki metamorfik Rodop Masifi,

kuzeyde Bulgaristan ve Türkiye sınırları içinde metamorfik-granitik kayaçlardan oluşan

Istranca Masifi, güneyde Marmara Denizi ve İstanbul Paleozoyik’i ile sınırlı bir

Tersiyer Havzası’dır. Bu coğrafik sınırlar içinde yer alan Trakya Havzası, batıya dogru

Yunanistan, güneybatıya dogru Saros Körfezi ve Ege Denizi boyunca uzanmaktadır.

Trakya Havzası’nın temelini Paleozoyik ve Mesozoyik yaşlı metamorfik ve magmatik

kayaçlar oluşturur. Temel kayalarını havzada, kuzeyde Istranca Dağları’nda, batıda

Rodop Masifi’nde, güneyde Kuzey Anadolu Fay zonu ile Sakarya Kıtası’nda ve doğuda

İstanbul Boğazı çevresinde görmek mümkündür.

Çalışma alanında şu ana kadar bilinen jeotermal doğal çıkış bulunmamaktadır.

Bununla beraber jeotermal unsurlardan genç volkanik birimler ve aktif tektonik yapılar

da görülmemektedir. Ancak çalışma sahasının yer aldığı bölgede açılmış olan derin

petrol ve kömür kuyularında jeotermik gradyan değerlerinin ortalamanın üzerinde

olması dikkat çekici olmuş, ayrıca Trakya bölgesinde 2014 yılında MTA Genel

Müdürlüğü tarafından açılan KMA-2014/7 kuyusundan 57 0C sıcaklıkta ve 30 l/sn.

debide sıcak akışkan elde edilerek bölgenin ilk jeotermal alanı ortaya çıkarılmıştır. Daha

sonra yine 2015 yılında MTA Genel Müdürlüğü tarafından TS-2015/1 kuyusundan 57

0C sıcaklıkta ve 25 l/sn. debide sıcak akışkan elde edilmiştir. Yine çalışma sahası ve

çevresinde, genel doğrultuları KB-GD olan Kırklareli Fay Zonu’nun varlığı, rezervuar

ve örtü kaya özelliğindeki birimlerin bulunması bölgenin jeotermal enerji aramaları

açısından araştırılmasını gerekli kılmıştır. Bu nedenle, MTA Genel Müdürlüğü’ne ait

AR: 201339005 ve AR: 201339006 no.lu jeotermal kaynak arama ruhsat sahalarında

öncelikli olarak gerçekleştirilen etüt (jeoloji-jeofizik) ve ardından AR: 201339005 no.lu

Kırklareli-Vize-Hasbuğa jeotermal kaynak arama ruhsat sahsında gerçekleştirilen KVH-

2015/6 jeotermal araştırma sondajı ile ruhsat sahalarının jeotermal olanaklarının ortaya

konması amaçlanmıştır.

Çalışma alanının yer aldığı bölgede temelde, inceleme alanında yüzeylemeyen

Paleozoyik yaşlı, çeşitli gnays ve şistlerden oluşan Tekedere Grubu ve çalışma alanı

KD’inde yüzeyleyen pembe, beyaz renkli, iri feldspat fenokristalleri içeren, gnaysik

granitlerden oluşan Şeytandere Metagraniti yer almaktadır. Temel birimlerin üzerine

açısal uyumsuzlukla, inceleme alanında yüzeylenmeyen ancak yakın civarında yer alan

Orta Eosen yaşlı bej, beyaz, sarı, gri renkli, tabanda volkanik kırıntılı, kumlu, killi

kireçtaşı, kumtaşı ve marndan oluşan İslambeyli Formasyonu ile Üst Eosen yaşlı beyaz,

grimsi beyaz, gri, krem, yer yer sarı renkli, bol fosilli, kumlu-killi resifal

kireçtaşlarından oluşan Kırklareli Kireçtaşı gelmektedir. Kırklareli Kireçtaşı üzerine

uyumsuz olarak, Oligosen yaşlı, kumtaşı, çakıllı kumtaşı, çakıltaşı, oolitik kireçtaşı,

Congeria’lı kireçtaşı ve killi kireçtaşı ardalanmasından oluşan Pınarhisar Formasyonu

ve kirli sarı, gri, açık kahverengi, bej renkli, yer yer kömür bantlı, şeyl, miltaşı

ardalanması ile sarımsı gri kumtaşı, yeşilimsi gri kiltaşı ardalanmasından oluşan OrtaÜst

Oligosen yaşlı Süloğlu Formasyonu gelmektedir. Bu birimlerin de üzerine,

jeotermal açıdan örtü birim özelliğindeki Üst Miyosen’e ait kil bantlı ve çamurlu

kumtaşı ara seviyeli, beyaz, kirli beyaz, gri renkli, gölsel kireçtaşlarından oluşan Sinanlı

Formasyonu ve bu birimle yanal geçişli olarak sarımsı beyaz, beyaz renkli, çapraz

tabakalı kumtaşı, killi kumtaşı ile kırmızımsı, yeşilimsi renkli laminalı kiltaşı ve az

tutturulmuş çakıltaşı merceklerinden oluşan, inceleme alanında gözlenmeyen ancak

yakın civarda mostra veren Ergene Formasyonu gelir. Bu birimlerin üzerine ise

Pliyosen yaşlı, kırmızı, kahverengi, açık kahverengi, sarı, yer yer beyaz renkli, yer yer

çapraz katmanlı, kötü boylanmalı, kırmızımsı kil-mil matriksli, tutturulmamış çakıltaşı, çakıl ile kumtaşı ve kiltaşından oluşan Trakya Formasyonu diskordansla gelmektedir.

Tüm bu birimleri, özellikle dere yataklarında, Kuvaterner yaşlı alüvyon açısal

uyumsuzlukla örtmektedir.

Herhangi bir sıcak doğal çıkış veya sıcak su amaçlı açılmış kuyunun

bulunmadığı ruhsat sahaları ve çevresinde, çiftçiler tarafından sulama amaçlı açılmış,

100-200 m arasında değişen derinliklere sahip soğuk su kuyuları yer almakta olup

sıcaklıkları 15-17 oC ve debileri yaklaşık olarak 5-20 l/sn. arasında değişmektedir.

Bununla beraber AR: 201339006 no.lu jeotermal kaynak arama ruhsat sahasında 23 oC

sıcaklıkta akışkana sahip, 120 m derinliğe sahip bir adet su kuyusu bulunmaktadır.

AR: 201339006 no.lu jeotermal kaynak arama ruhsat sahasındaki 23 oC sıcaklığa

sahip soğuk su amaçlı açılan su kuyusundan bir adet ve bir adet de etüt çalışmaları

sonrası gerçekleştirilen KVH-2015/6 jeotermal araştırma kuyusundan sıcak su örneği

olmak üzere iki adet su numunesi alınmış, kimyasal analizleri yapılarak

hidrojeokimyasal değerlendirilmesi yapılmıştır. Soğuk su amaçlı açılan 23 oC’lik

sıcaklığa sahip kuyuya ait örneğin (KV-2) toplam mineralizasyon değeri 635,87 mg/l,

KVH-2015/6 jeotermal araştırma sondajına ait su örneğinin (KVH-2015/6) toplam

mineralizasyon değeri ise 1.474,55 mg/l olup, sularda hakim katyon Na iyonudur;

hakim anyon ise KV-2 no.lu örnekte HCO3, KVH-2015/6 no.lu örnekte ise Cl’dür.

Suların pH değerleri ise KV-2 örneğinde 7,9 ve KVH-2015/6 örneğinde 4,2’dir. KV-2

su örneği sodyumbikarbonatlı, KVH-2015/6 örneği ise sodyumklorürlü sular

sınıfındadır. Kimyasal analiz sonuçlarına göre, KV-2 ve KVH-2015/6 su örnekleri farklı

kimyasal karekterler göstermektedirler. KVH-2015/6 jeotermal araştırma sondajından

alınan su örneğinde silis jeotermometrelerine göre yapılan hesaplamalarda rezervuar

sıcaklığının, kuvars jeotermometresine göre 56,6 °C, kuvars (maksimum buhar kayıplı)

jeotermometresine göre ise 62,9 °C civarında olabileceği belirlenmiştir.

2013 yılında AR: 201339006 no.lu Kırklareli-Vize jeotermal kaynak arama

ruhsat sahasında 71 adet jeofizik rezistivite (DES) ölçüsü alınmıştır. Daha sonra 2015

yılında 2015-33-13-18 özel kod no.lu “Trakya Jeotermal Enerji Aramaları Projesi”

kapsamında, AR: 201339005 no.lu Kırklareli-Vize-Hasbuğa ve AR: 201339006 no.lu

Kırklareli-Vize jeotermal kaynak arama ruhsat sahalarında jeotermal enerji aramalarına

yönelik yapılan 34 adet istasyonda MT ve AMT ölçü alınmıştır. Üç profilde iki boyutlu

model üretilerek değerlendirme yapılmıştır. MT ve AMT çalışmalarında anomali

görülen PVB profili üzerindeki V-19 ile V-21 noktalarının arasında ilave sekiz nokta

DES ölçüsü alınmıştır.

Ruhsat sahalarında yapılan tüm çalışmaların değerlendirilmesi ile AR:

201339005 no.lu Kırklareli-Vize-Hasbuğa jeotermal kaynak arama ruhsat sahasında, V8

DES noktası civarında belirlenecek bir lokasyonda, 2.000±200 m derinlikli bir sondaj

yapılması uygun görülmüştür. AR: 201339006 no.lu Kırklareli-Vize jeotermal arama

ruhsat sahasında ise örtü birimlerin kalınlığının az olmasından ötürü yüksek sıcaklık

potansiyeli olmadığı ve yapılabilecek sığ derinlikte bir jeotermal araştırma sondajının

günümüz şartlarında ekonomik olmayacağı değerlendirilmiştir.

Çalışma sahasında, ısı kaynağı olarak yorumlanabilecek genç mağmatik

oluşumlara rastlanılmamaktadır. Sahada ortaya çıkarılan jeotermal bulgular, jeotermal

sistemin ısı kaynağı olarak, büyük oranda gradyan etkisini göstermektedir. MTA Genel

Müdürlüğü tarafından önceki yıllarda yapılan jeotermal araştırma kuyularında (KMA-

2014/7 ve TS-2015/1) ortalama 0,35 0C/10 m değeri hesaplanmış olup jeotermal

gradyan ortalama değerinin bir miktar üzerindedir. Ayrıca bölgedeki ana tektonik yapı

3

olan Kırklareli Fay Zonu, derinlerden ısıyı taşıyan-transfer eden bir fay özelliğindedir.

Dolayısıyla buradaki jeotermal sistemin ısıtıcı unsurlarından birinin de bu

tektonizmanın etkisi olacağı düşünülmektedir. Çalışma sahası ve çevresinde yer alan

birimlerden Üst Eosen yaşlı Kırklareli Kireçtaşları ve Paleozoyik yaşlı Tekedere

Grubu’na ait gnayslar jeotermal rezervuar özelliği taşımaktadır. Proje çalışmaları

kapsamında etüt çalışmaları sonrası Kırklareli-Vize-Hasbuğa’da açılan jeotermal

araştırma kuyusunda (KVH-2015/6) rezervuar kayaç olarak Paleozoyik yaşlı Tekedere

Grubu’na ait gnayslardan üretim yapılmıştır. Jeotermal sistemin örtü birimleri ise Üst

Miyosen yaşlı Ergene Formasyonu ve Orta-Üst Oligosen yaşlı Süloğlu

Formasyonu’dur. Sahanın beslenme yönünün bölgenin kuzey kesimlerinden olduğu

düşünülmektedir.

Jeotermal jeolojik ve jeofizik etüt verilerinin birbirini desteklemesiyle, AR:

201339005 no.lu Kırklareli-Vize-Hasbuğa jeotermal kaynak arama ruhsat sahsında

belirlenen X: 4597554, Y: 561531, Z: 214 m koordinatlarında, 2.200 metrelik KVH-

2015/6 jeotermal araştırma sondajı gerçekleştirilmiştir. KVH-2015/6 jeotermal

araştırma sondajında, asit enjeksiyon uygulaması ve sonrasında aralıklı olarak toplam

13 saat yeniden kompresör çalışması yapılarak kuyunun son üretim değerleri

belirlenmiştir. Kuyuda aralıklı olarak asitleme öncesinde ve sonrasında toplam 46 saat

55 dk. kompresörle üretim çalışması yapılmıştır. Yapılan tüm kuyu geliştirme ve üretim

çalışmaları sonucunda, KVH-2015/6 jeotermal araştırma kuyusundan 42,5 0C sıcaklıkta

(kompresör) ve 4 l/sn. (kompresör) debide sıcak akışkan elde edilmiştir. Kuyu testleri

sırasında kuyu içerisinde ölçülen maksimum statik sıcaklık 2.195 metrede 71,48 °C’dir.

Test verilerine göre kuyunun ana üretim seviyesinin 1.100 metrelerde olduğu

değerlendirilmiştir.

KVH-2015/6 jeotermal araştırma sondajından elde edilen üretim değerlerine göre

kuyudan termal turizm amaçlı yararlanılabileceği değerlendirilmiştir.