ÖZ

Sultandağları (Konya-Isparta) Boksitli Kayalarda Titan Oluşumu Araştırmaları Projesi 2019-32-13-19 kod numarası ile Konya-Beyşehir-Kıreli ile Isparta-Yalvaç-Sücüllü arasında yüzeyleyen boksitli zonlar üzerinde gerçekleştirmiştir.

Projenin amacı stratejik ve ülkemizde üretimi çok kısıtlı, dışa bağımlı olduğumuz hammaddelerden titanın boksitli kayalarda varlığını araştırmaktır.

Öncel çalışmalarda belirlenmiş boksitli kayalarda ön etütler yapılarak boksitli kayaların yerinde incelenmesi, örnek derlenmesi ve sonrasında sonuçların değerlendirilerek daha ileri aşamalara geçilmesi doğrultusunda çalışmalar yürütülmüştür.

Çalışmalar Beyşehir’de açılan kamptan yürütülmüş ve bir aylık bir süre sonucunda bölgede yüzeyleyen boksitli kayalar incelenmiştir. Boksitli zonlardan ve bazik kayalardan (dolerit) Ti içeriklerini belirlemek için toplam 87 adet jeokimyasal, mineral türlerini belirlemek için 40 adet mineralojik-petrografik amaçlı örnek derlenmiştir.

Jeokimya sonuçlarına göre Ti zenginleşmeleri boksitli kayalarda gözlenmektedir ve TiO2 içeriği % 3 ile % 6 arasında değişmektedir. Titan minerali olarak anatas gözlenmektedir. Daha az oranda rutile rastlanmaktadır. Boksitlerde ayrıca Al2O3 oranı % 30 ile % 50, Fe2O3 oranı ise % 21 ile % 36 arasında değişmektedir.

Dünyada boksitlerden ve boksit atıklarından titanyum ve NTE kazanımı konusunda çalışmalar yapılmaktadır. Bayer Yöntemi olarak bilinen yöntemle titan ve NTE özellikle skandiumun (Sc) ikincil olarak elde edilebileceği belirtilmiştir (Bonomi ve diğerleri, 2018).